၂၀၁၁-ေန႔စဲြမ်ား

၀န္ႏွင့္ဂုဏ္

အပိုင္း-၁         

   ယေန႔ကမၻာတြင္ နယ္ပယ္အသီးသီးမွ လူတန္းစားအလႊာစံုတို႔သည္ ဗုဒၶဘာသာကို ႐ႈေထာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေလ့လာေနၾကသည္၊ လိုက္စားေနၾကသည္။ ထိုသူတို႔၏ လိုအပ္ခ်က္အဖံုဖံုကို ျဖည့္ဆည္းေပးမည့္ ဗုဒ  ၶဘာသာဆိုင္ရာ စာေပမ်ားလည္း တေျဖးေျဖးႏွင့္ က်ယ္ျပန္႔လာသည္။ အေရာင္ေသြး စံုလာသည္။

          ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳမ်ားက ကမၻာတစ္လႊား႐ွိ ေဒသခံမ်ားကို သာသနာျပဳရာမွစတင္ကာ အေနာက္တိုင္းသားတို႔သည္ ဗုဒၶဘာသာကို စိတ္၀င္စားခဲ့သည္။ ၁၉-ရာစုအလယ္ေခတ္ေလာက္တြင္ အေနာက္တိုင္း ပညာ႐ွင္တစ္စုတို႔သည္ ဗုဒၶဘာသာဂိုဏ္းအသီးသီးတို႔၏ ျမဳပ္ကြယ္ေနသည့္ ေ႐ွးေဟာင္းက်မ္းစာမ်ားကို ႐ွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၾကသည္။

          အဆုိပါ႐ွာေဖြေတြ႕႐ွိခ်က္ေၾကာင့္ သူတို႔၏မူရင္းယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏူတ္ဆိတ္ေနခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေတြ႕႐ွိထားေသာက်မ္းမ်ားအျပင္၊ အေ႐ွ႕တိုင္းသားတို႔၏ လက္ေရးမူမ်ားကို စုစည္းကာ ပညာ႐ွင္မ်ားျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ ဘာသာျပန္ဆိုျခင္း၊ ေလ့လာျခင္း၊ တည္းျဖတ္ျခင္းစသည္တို႔ကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။  အက်ိဳးဆက္တစ္ခုအေနျဖင့္ အေနာက္တိုင္းတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာေလ့လာေရး႒ာနမ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့ၿပီး အေနာက္တိုင္းသားမ်ားေရးသည့္ ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာစာေပမ်ားလည္း ပလူပ်ံလာ၊ အေရာက္အေသြးစံုလာေတ့ာသည္။

*****

          ေ႐ွးအခါက ဗုဒၶစာေပ(အ႒ကထာ၊ ဋီကာစေသာက်မ္းစာမ်ား)ကို ေရးသားသူတို႔မွာ အမ်ားအားျဖင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ားသာျဖစ္သည္။ ထုိသို႔ေရးသားရာတြင္လည္း လူတို႔အတြက္၊ ေလာကအတြက္လိုအပ္ခ်က္တို႔ေၾကာင့္သာ ေရးသားျခင္းျဖစ္ၿပီး ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလိုေသာ အာသာဆႏၵတို႔ျဖင့္ ေရးသားျခင္းမဟုတ္ၾက။ တစ္နည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ တစ္စံုတစ္ဦး၏ ေတာင္းပန္ခ်က္ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္တို႔ျဖင့္သာ ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ စာေပမ်ားကို ေရးသား႐ိုးထံုးစံရွိၾကသည္။ သိသာထင္႐ွားသည့္အခ်က္အေနျဖင့္ ေ႐ွးဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ စာေပက်မ္းဂန္မ်ား၏နိဒါန္း သို႔မဟုတ္ က်မ္းၿပီးနိဂံုးတို႔တြင္ မည္သူကေတာင္းပန္၍ ေရးသားရေၾကာင္း ပါရွိေလသည္။

          ဗုဒၶဘာသာသည္ အေ႐ွ႕တိုင္းတြင္ စတင္ေပၚထြန္းခဲ့သည္။ ယခုဆိုလွ်င္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင့္ငါးရာ ေက်ာ္လာၿပီျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာစတင္ေပၚထြန္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ႏွစ္ေပါင္းေလးရာခန္႔တြင္ ဗုဒၶစာေပကို ေပစာအေရးသားျဖင့္ စတင္မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ ထုိ႔ထက္ေစာၿပီး စာေပးေရးသားျခင္းအတတ္အမ်ား စတင္ေပၚထြန္းခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာကိုမူ ႏႈတ္အားျဖင့္သာ ဆရာစဥ္တပည့္ဆက္ လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္လာၾကသည္။

          ေႏွာင္းပိုင္းကာလမ်ားတြင္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ႏႈတ္ျဖင့္လက္ဆင့္ကမ္းေသာ အစဥ္လာမွာ ေရ႐ွည္တည္တန္႔ရန္ ခက္ခဲလာသည္ဟု ႐ႈ႕ျမင္သံုးသပ္မိရာကေန စာေပျဖင့္ ေျပာင္းလည္းမွတ္သားျခင္းကို စတင္ခဲ့သည္။ သို႔တစ္ေစ ႏႈတ္တက္ေဆာင္ျခင္းအေလ့ကိုမူ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ယေန႔တိုင္ႏႈတ္တက္ေဆာင္အစဥ္လာကို ေတြ႕ေနရဆဲျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ သာသနာေရး၀န္ႀကီး႒ာနမွ ႏွစ္စဥ္က်င္းပေလ့ရွိေသာ တိပိဋေ႐ြးခ်ယ္ေရးစာျပန္ပဲြလိုမ်ိဳးျဖစ္သည္။

          ဗုဒၶဘာသာကိုစတင္တည္ေထာင္သူ ဗုဒၶသည္ ဘီစီ-၆-ရာစုတြင္ ပြင့္ထြန္းခဲ့သည္။ ဘီစီ-၁-ရာစုတြင္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ စတုတၳသဂၤါယနာတင္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစတင္ကာ ဗုဒၶေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ တရားေတာ္မ်ားကို စာေပျဖင့္စတင္မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။ ထို႔ထက္ေစာေသာကာလအတြင္းကပင္ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားကို ေခတ္အေျခေနႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္လူတို႔၏ လိုအပ္ခ်က္အရ နားလည္လြယ္ကူေစမည့္ အဖြင့္က်မ္းမ်ားကို ေရးသားခဲ့ၾကေသာ္လည္း ေအဒီငါးရာစု၀န္းက်င္ေလာက္တြင္မွ ပို၍က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေရးသားလာသည္ဟု အခ်ိဳ႕ကယူဆၾကသည္။

          တတိယသဂၤါယနာတင္ၿပီး ဘီစီ-၃-ရာစုမွစတင္ကာ အိႏၵိယ႐ွိဗုဒၶဘာသာသည္ အေသာကမင္းႀကီးႏွင့္ အ႐ွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆမေထရ္တို႔၏ လမ္းညႊန္ခ်က္ျဖင့္ ႏိုင္ငံအသီးသီးသို႔ ေရာက္ရွိထြန္းကားခဲ့သည္။ ေအဒီ-၅-ရာစုတြင္ အ႐ွင္မဟာဗုဒၶေဃာသမေထရ္သည္ ဆရာ၏ညႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္ သီဟဠဘာသာစကားျဖင့္တည္႐ွိေနသည့္ ဗုဒၶစာေပမ်ားကို ပါဠိဘာသာျပန္ဆိုေရးသားရန္ အိႏၵိယကေန သီရိလကၤာကိုေရာက္လာခဲ့သည္။ ဗုဒၶေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည့္ မူရင္းတရားေတာ္မ်ားအားလံုးနီးပါးကိုလည္း ေခတ္အေျခေနရ နားလည္သိျမင္ေအာင္ အဖြင့္က်မ္းမ်ားအျဖစ္ ျပန္လည္ေရးသားခဲ့သည္။

          ထိုေအဒီ-၅-ရာစုကာလ၊ သီရိလကၤာကိုေရာက္လာေသာ အ႐ွင္မဟာဗုဒၶေဃာသမေထရ္ကို မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီရဟန္းတို႔က စမ္းသပ္လို၍ ဂါထာတစ္ပုဒ္ကို အဖြင့္က်မ္းေရးသားေစခဲ့သည္။ သို႔ျဖင့္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာတြင္ ထင္႐ွားလွသည့္က်မ္းတစ္ဆူျဖစ္သည့္ ၀ိသုဒၶိမဂ္က်မ္းႀကီးမွာ ေပၚေပါက္လာရသည္။

          ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ေအဒီ-၁၁-ရာစု၀န္းက်င္ကာလမွစတင္ကာ ဗုဒၶစာေပဆိုင္ရာ သဒၵါ၊အလကၤာႏွင့္ အဖြင့္က်မ္းစသည္တို႔ကို ေရးသားခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းပညာ႐ွင္တို႔က သံုးသပ္ၾကသည္။ ထုိသို႔ေရးသားရာတြင္လည္း အထက္ပါတင္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ေခတ္အေျခေန လိုအပ္ခ်က္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ တစ္စံုတစ္ဦး၏ ေတာင္းပန္၊ေမတၱာရပ္ခံခ်က္တို႔ျဖင့္သာ ဆိုင္ရာက်မ္းစာမ်ားကို ေရးသားခဲ့ၾကသည္။

          ေကလနိယတကၠသုိလ္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပါဠိစာေပေလ့လာေရး႒ာနတြင္ ဒါ႐ိုက္တာလည္းျဖစ္ ပေရာ္ဖက္ဆာတစ္ဦးလည္းျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာသုမနပါလ၏ ဗုဒၶစာေပဆိုင္ရာ ေရးသားမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ မွတ္ခ်က္ေပးသည္မွာ မွတ္သားဖြယ္ေကာင္းသည္။ အေၾကာင္းမွာ ပညာ႐ွင္တို႔သည္ သူတို႔ယံုၾကည္ရာကို လိုက္ပါေအာင္ဆဲြေဆာင္လိုေသာေၾကာင့္ စာေပေရးသားရာတြင္ မျဖစ္ႏိုင္သည့္အေျခေနမ်ားကို ျပည္သူတို႔အား ေရးသားတင္ျပ၍ အဂတိတရားကို လိုက္စားရာေရာက္သည္ဟု ေထာက္ျပလာေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ 

          ေဒါက္တာသမနပါလႏွင့္ ဗုဒၶစာေပဆိုင္ရာ ပညာ႐ွင္အသီးသီးတို႔ အလိုအလိုအရ ယင္းေထာက္ျပခ်က္မွာ နားလည္မႈလဲြမွားျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ စာေပမ်ားကို သဒၶါတရား႐ႈ႕ေထာင့္ႏွင့္ ပညာရွင္႐ႈ႕ေထာင့္တို႔ျဖင့္ ခဲြျခားသိျမင္သင့္ေၾကာင္း ဆိုၾကေလသည္။

အ႐ွင္မဟာဗုဒၶေဃာသသည္ ၀ိသုဒၶိမဂ္ကို တစ္ညတည္းတြင္ သံုးႀကိမ္တိုင္ေအာင္ ျပန္ေရးရသည္ဟု ဆိုစမွတ္ျပဳၾကသည္။ ထိုက်မ္းေရးၿပီးေနာက္ ခဏတာအနားယူလိုေသာေၾကာင့္ စႀကၤန္ထြက္ေလွ်ာက္ၿပီး စာေရးရာေနရာသို႔ ျပန္ေရာက္လာေသာအခါ ထိုေရးၿပီးစက်မ္းစာမွာ ေပ်ာက္ျခင္းမလွ ေပ်ာက္သြားသည္။ သို႔ႏွင့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ထပ္ေရးသည္။ ေပ်ာက္သြားျပန္သည္။ ထိုေနာက္ တတိယအႀကိမ္ ထပ္ေရးျပန္သည္။ ဤအႀကိမ္ေရးၿပီးခ်ိန္တြင္မူ မိုးစင္စင္လင္းသြားသည္။

သို႔ႏွင့္ ထိုသံုးႀကိမ္ေျမာက္ေရးၿပီးေသာ က်မ္းစာကိုျဖင့္မူ စစ္ေဆးမည့္ မဟာ၀ိဟာေက်ာင္းတိုက္ေန ရဟန္ေတာ္မ်ားထံသို႔ သြားပို႔လိုက္သည္။ က်မ္းကို စစ္ေဆးေနခ်ိန္မွာပင္ ေပ်ာက္သြားသည့္ က်မ္းႏွစ္ေစာင္လည္း အလိုအေလွ်ာက္ေပၚလာသည္။ ဆရာေတာ္၏ ဥာဏ္ပညာထက္ျမက္ျမင့္မားမႈကို ထင္ထင္႐ွား႐ွား သိျမင္ေစလိုေသာေၾကာင့္ နတ္မ်ားက ၀ွက္ထားေသာဟူ၏။

ထို၀ိသုဒၶိမဂ္က်မ္းသည္ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ စာမ်က္ႏွာေပါင္းမ်ားစြာရွိသည့္ စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္သည္။ ထုိစာအုပ္ကို ေရးသားခ်ိန္ ေပေခတ္တြင္မူ မည္မွ်မ်ားျပားေနမည္နည္း။ ကညစ္တံျဖင့္ေရးသားရေသာေခတ္ျဖစ္၍ အဘယ္မွ် ပင္ပမ္းေလမည္နည္း။ တစ္ညတည္းျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ေရးဖို႔မေျပာနဲ႔ ကူေရးဖို႔ပင္မလြယ္။ တစ္ေစာင္မက သံုးေစာင္ေတာင္မွ ေရးၿပီးေလသည္။ က်မ္းကိုစစ္ေဆးတိုက္ဆိုင္ၾကည့္ရာတြင္လည္း က်မ္းသံုးခုလံုး ၏၊သည္မေ႐ြ႕ တူေသာဟူ၏။

 ဆက္ပါဦးမည္..............
ေမတၱာျဖင့္-
အ႐ွင္ဥတၱမာနႏၵ (ေပရာေဒနိယတကၠသိုလ္)