ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတို႔ က်င့္စဥ္ (၂)
လက္ေတြ႕ပါေသာ က်ိဳးေၾကာင္းစီေလ်ာ္မႈျဖင့္ လက္ခံေစျခင္း
လူတို႔သေဘာသည္ အမွန္စကားဆိုလွ်င္ နား၀င္ခါးေလ့ရွိ၏။ အမွန္ကိုေျပာသူကလည္း ငါက အမွန္အတိုင္းေျပာတာဟု ငါ..တေကာေကာႏွင့္ ေျပာေလ့ရွိသည္။ ထို အမွန္ဆိုသည့္ အခ်က္ကို လက္ကိုင္ျပဳကာ ဖိေထာင္းတတ္ေသာ သေဘာရွိ၏။ စကားသည္ မွန္လည္းမွန္၏၊ လက္ေတြ႕လည္း က်၏။ နား၀င္ခ်ိဳေအာင္ မေျပာတတ္လွ်င္၊ မေျပာလွ်င္ အလြန္ပင္ အခံရခက္ေပသည္။ ဟိုမွာ မင္းအေဖလာေနတယ္လို႔ မေျပာဘဲ၊ ဟိုမွာ နင့္အေမ့လင္ႀကီးလာေနတယ္ဟု အေျပာခံရလွ်င္ စိတ္တြင္မည္သို႔ ခံရမည္ကို ေတြးၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။
ယေန႔လူ႔အဖဲြ႕စည္းတြင္ “ငါက ဆရာပဲ၊ ငါေျပာတာကိုပဲ နားေထာင္ရမယ္”။ “ ငါက မိဘပဲ၊ ငါေျပာတာကို မလြန္ဆန္ရဘူး”။ “ငါက ေခါင္းေဆာင္ပဲ၊ ငါေျပာတာကိုလဲ လိုက္နာရမယ္၊ အထြန္႔မတက္ရဘူး”။ စသည္ စသည္ျဖင့္ အမ်ားစုမွာ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္မရွိသည့္ စကားမ်ားကို ၾကား၊သိေနရသည္။ ဆရာ၊ မိဘ၊ အကို၊ အမ စသူတို႔သည္ အသိုင္းအ၀ိုင္းတစ္ခုကေန အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ အႀကီးအကဲ၊ ဦးစီးဦးေဆာင္ျပဳသူ သို႔မဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းကို ခံရေပသည္။
အျခားသတိျပဳသင့္ေသာအခ်က္မွာလည္း လူတို႔သည္ “မေကာင္းဘူး၊ မမွန္ဘူး”ဟု ေျပာဆိုေနလွ်က္ ကိုယ္တိုင္ကေတာ့ လက္ခံမွန္းမသိ လက္ခံေနမိတတ္၏။ မွားေနသည္ဟု တစာစာေအာ္ေနလွ်က္ကပင္ ကိုယ္တိုင္ကမူ က်င့္သံုးမွန္းမသိ က်င့္သံုးေနမိတတ္ျပန္၏။ ယဥ္ေက်းမႈေတြ တိုးတက္လွပါသည့္ဆိုေသာ လူအဖဲြ႕စည္းသည္ အဘယ့္ေၾကာင့္ မယဥ္ေက်းသည့္ အျပဳမူမ်ားကို ျပဳလုပ္ေနၾကသည္မွာ စဥ္းစားဖြယ္ရာ အခ်က္ျဖစ္သည္။
လူ႔အဖဲြ႕အစည္း အသီးသီးတြင္ရွိေနၾကေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ေျပာင္းလဲေနေသာ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ရာ အခ်ိန္အခါတို႔အား တစ္စံုတစ္ခုကို ေျပာဆိုေတာ့မည့္အခါ၊ လုပ္ေတာ့မည့္ အခါတိုင္းတြင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔လို၏။ သို႔မွာသာ မခ်စ္၍ ေအာင့္ကာနမ္းရသည့္ အျဖစ္မ်ိဳးမွ လြတ္ကင္းႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ လက္ေတြ႕မပါေသာ သေဘာတရားသည္ ဆားမပါေသာ ဟင္းႏွယ္ျဖစ္သည္ကို ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူတို႔ ေလးေလးနက္နက္ သေဘာေပါက္ရန္ လိုအပ္သည္။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဘုရားေလာင္းဘ၀ျဖင့္ ပါရမီျဖည့္စဥ္ ဘ၀မ်ားစြာတြင္ အျခားအျခားေသာ ကိုယ္က်င့္သီလမ်ားကို ပ်က္ေကာင္းပ်က္ႏိုင္ေသာ္လည္း မုသားစကားကိုေတာ့ မည္သည့္အခါမွ် မေျပာဘူးခဲ့ဟု ဟရိတစဇာတ္ အ႒ကထာတြင္ဆို၏။ မည္သည့္အေျခေနတြင္ျဖစ္ေစ အမွန္ကိုသာ ေျပာဆိုေလ့ရွိ၏။ ထိုသုိ႔ ေျပာဆိုရာတြင္လည္း အမ်ား လက္ခံက်င့္သံုးဖြယ္ျဖစ္ေအာင္ ေျပာဆိုတတ္၏။
*****
ေရွးအခါက ကာသိတိုင္း၊ ဗာရာဏသီျပည္တြင္ ႏြားလွည္းျဖင့္ ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္သည့္ ကုန္သည္ႏွစ္ေယာက္ ရွိခဲ့ဘူးသည္။ ၄င္းတို႔ႏွစ္ဦးသည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ေနာက္လိုက္ လွည္းသားကုန္သည္ ငါးရာစီ အသီးသီးရွိၾကသည္။
တစ္ေန႔တြင္ အဆိုပါကုန္သည္ႏွစ္ဦးတို႔သည္ ကႏၱာရတစ္ဖက္ျခမ္းရွိ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္၍ ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈျပဳရန္ ျပင္ဆင္ေနၾက၏။ သြားမည့္ခရီးႏွင့္ ရက္တို႔သည္ အၿပိဳင္တည္းျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ အခက္ေတြ႕ေနၾကကုန္၏။ ထိုေၾကာင့္ ပထမကုန္သည္ ေခါင္းေဆာင္သည္ ဒုတိယကုန္သည္ ေခါင္းေဆာင္ကိုေခၚေစကာ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဆံုၿပီး ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္၏။
ပထမကုန္သည္စဥ္းစားသည္မွာ- ကုန္သည္ႏွစ္ဖဲြ႕ ခရီးစဥ္တစ္ခုတည္းကို တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း သြားပါက ခရီးဖင့္လိမ့္မည္။ ထင္း၊ေရတို႔လည္း မေလာက္မငျဖစ္လိမ့္မည္။ ၀န္တင္ႏြားတို႔အတြက္ အစာျမက္လည္း လံုေလာက္လိမ့္မည္မဟုတ္။ ကုန္သည္ႏွစ္ဖဲြ႕အနက္မွ တစ္ဖဲြ႕သည္သာ အရင္သြားသင့္၍ အျခားတစ္ဖဲြ႕ကမူ ေနာက္ခ်န္သြားသင့္၏။ မွန္၏။ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူသည္ ကုန္ကူသန္းဖို႔ တစ္ခုတည္းသာမက လမ္းခရီးအေျခအေန၊ ပတ္၀န္းက်င္အေနအထား၊ မိမိအသံုးျပဳမည့္ ယာဥ္မ်ားႏွင့္ ၄င္တို႔၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရ၏။ အျမတ္အစြန္း ရလိုမႈ တစ္ခုတည္းကိုသာၾကည့္လွ်င္ မလိုလားအပ္သည့္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရမည္မွာ ေသခ်ာေတာ့၏။
ညွိႏႈိင္းတိုင္ပင္ၾကရာတြင္ ဒုတိယကုန္သည္က ကုန္ေရာင္းရန္ ေရွးဦးစြာသြားမည္ဆို၏။ ပထမကုန္သည္ကလည္း သေဘာတူလိုက္၏။ ကုန္ကူးေအာင္ ဦးစြာသြားဖို႔အတြက္ ဒုတိယကုန္သည္ စဥ္းစားသည္မွာ- သြားလာမႈ၊ အသံုးျပဳမႈ နည္းေသာေၾကာင့္ မပ်က္မစီးေသာ လမ္းေကာင္းတို႔ျဖင့္သာ သြားရလိမ့္မည္။ ေနာက္ပါကုန္သည္တို႔သည္လည္း လမ္းခရီးတြင္ မည္သူမွ် မသံုးေဆာင္ရေသးသျဖင့္ အသီးအႏွံမ်ားကို ေဖာေဖာသီးသီး စားသံုးရလိမ့္မည္။ ႏြားတို႔လည္း ျမက္ေကာင္းျမက္သန္႔မ်ား စားၾကရလိမ့္မည္။ မည္သူမွ် ျဖတ္သန္းသြားလာျခင္း မရွိေသးသည္ျဖစ္၍ ေသာက္-သံုးစရာေရတို႔လည္း ၾကည္လင္လိမ့္မည္။ ပါလာသည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း မိမိတို႔စိတ္တိုင္း က် ေစ်းသတ္မွတ္ကာ ေရာက္ခ်ႏိုင္သည္။ ဒုတိယ ကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္ စဥ္းစားခ်က္မ်ားမွာလည္း သင့္ေလွ်ာ္သည္သာ ျဖစ္ေလသည္။
ပထမကုန္သည္၏ ယူဆခ်က္မွာလည္း နည္းေကာင္းျဖစ္၍ မွတ္သားထိုက္၏။ အရင္သြားႏွင့္ေသာ ကုန္သည္တို႔သည္ လမ္းခရီးပ်က္တာေတြ႕ရလွ်င္ ျပင္ဆင္၍ သြားရ မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေနာက္မွလိုက္ေသာ မိမိတို႔အုပ္စုသည္ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ ခရီးဆက္ႏိုင္သည္။ ေရွ႕အုပ္စုမွ ၀န္တင္ႏြားတို႔သည္ ျမက္ေဟာင္းမ်ားကို စားသြားၿပီးျဖစ္၍ အသစ္တစ္ဖန္ ျပန္လည္ထြက္လာေသာ ျမက္မ်ားကို မိမိတို႔၏ ကုန္တင္ႏြားမ်ား စားၾကရလိမ့္မည္။ ထိုအတူ ကုန္သည္မ်ားလည္း အသစ္ျပန္ေပါက္ေသာ ဟင္းရြက္ႏုတို႔ကို သံုးေဆာင္ၾကရ လိမ့္မည္။ ေရမရွိေသာအရပ္တြင္ ေရတြင္းေရကန္မ်ားကို တူးေဖာ္ရမည္ျဖစ္ ၍ ေနာက္မွသြားေသာ မိမိတို႔သည္ ေရအတြက္ပူပန္စရာမလိုေတာ့။
ကုန္သည္မ်ားအဖို႔ နယ္ေျမေဒသအသစ္တြင္ မိမိကုန္ပစၥည္းကို တန္ဖိုးသတ္မွတ္ရသည္မွာ အလြန္ခက္ခဲေသာ အလုပ္တစ္ခုျဖစ္၏။ အဆံုးအျဖတ္မတတ္လွ်င္ ႐ႈံးႏိုင္သကဲ့သို႔ တန္းဖိုးႀကီးမားလြန္းေနကလည္း ေရာင္းမကုန္ျဖစ္ႏိုင္၏။ ခရီးေ၀းမွ သယ္ေဆာင္လာရသည့္အျပင္ မိမိအရပ္တြင္ ေပါမ်ားသည့္ကုန္ပစၥည္းကို တစ္ဖန္ျပန္သည္ရလွ်င္လည္း မိေအးႏွစ္ခါနာ ျဖစ္ႏိုင္၏။ သို႔ရာတြင္ ကုန္သည္တို႔သည္ အျမတ္အစြန္းရွာႀကံတတ္သူမ်ား ျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ ေရွးကုန္သည္တို႔ သတ္မွတ္ထားေသာေစ်းျဖင့္ မိမိတို႔သည္ လြယ္လင့္တကူ ေရာင္းခ်ႏိုင္လိမ့္မည္ျဖစ္၏။ ဤသည္မွာ ပထမကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္၏ ယူဆခ်က္ျဖစ္၏။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သင့္ေလ်ာ္သည္သာျဖစ္၏။
အျခားအခက္အခဲ တစ္ခုကား ရွိပါေသး၏။ ေရွးေခတ္အခါက ကုန္ကူးသန္းၾကသူတို႔မွာ ကႏၱာရခရီးမ်ားကို ျဖတ္သန္းသြားလာၾကရသည္။ ကႏၱာရဆိုသည္မွာ ေသာက္ေရရွားပါးေသာခရီး၊ လူသူ အေရာက္အေပါက္နည္းေသာ ေတာ၊ေတာင္ခရီး စသျဖင့္ ဖြင့္ဆိုၾကသည္။
ေရွးေခတ္ကုန္သည္တို႔၏ အဓိကေဘးအႏၱရာယ္မွာ ကႏၱာရခရီးမ်ားကို ျဖတ္သန္းကာ ကုန္ကူးသြားရျခင္းျဖစ္သည္။ ကႏၱာရ ငါးမ်ိဳးရွိေၾကာင္း တိပိဋက ပါဠိ-ျမန္မာအဘိဓာန္ အတဲြငါးတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းတို႔မွာ-
(၁) ေစာရကႏၱာရ= ခိုးသား ဓားျပ ေသာင္းက်န္းသူတို႔ ထၾကြလႊမ္းမိုး အုပ္စိုးေနေသာ ခရီး၊
(၂) ၀ါဠကႏၱာရ= ျခေသၤ့ သစ္က်ား သားရဲတိရစၦာန္တို႔ ထၾကြလႊမ္းမိုး ဆိုးသြမ္းေသာ လမ္းခရီး၊
(၃) နိ႐ုဒကကႏၱာရ= ခ်ိဳး-ေသာက္-သံုးစဲြရန္ ေရမရွိေသာ ခရီး၊
(၄) အမႏုႆကႏၱာရ= ဘီလူးစိုးပိုင္ေသာ လမ္းခရီးႏွင့္
(၅) အပၸဘကၡကႏၱာရ= စားစရာ အာဟာရမရွိေသာ လမ္းခရီးတို႔ျဖစ္သည္။
ယခု ကုန္သည္မ်ား ျဖတ္သန္းသြားရမည့္ခရီးမွာ အမႏုႆကႏၱာရ= ဘီလူးေနထိုင္ရာ လမ္းခရီးႏွင့္ အပၸဘကၡကႏၱာရ= စားစရာ ေရစသည္မရွိသာ ခရီးမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အဆုိပါကႏၱာရခရီးကို အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ျဖတ္သန္းမိေသာအခါ ေရွ႕တည့္တည့္မွ လာေနေသာ လွည္းတစ္စီးႏွင့္ လူမ်ားကို ေတြ႕လိုက္ရသည္။ လွည္း၊ႏြားအပါ၀င္ သူတို႔၏ ခႏၶာကိုယ္မ်ားတြင္ ရႊံမ်ားေပေရေနၿပီး၊ ေရမ်ားရဲႊစိုေန၏။ မိုးႀကီးေလႀကီး မိလာခဲ့ဟန္တူသည္။ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္တြ႕ေသာအခါ အခ်င္းခ်င္း အျပန္မလွန္ ႏႈတ္ဆက္ၾကၿပီး ေရွ႕မနီးမေ၀းမွာ မိုးႀကီးသည္းထန္စြာရြာေၾကာင္း၊ အင္း-အိုင္-ခ်ိဳင့္၀ွမ္းတို႔လည္း ေရမ်ားျဖင့္ျပည့္ေနၾကာင္း၊ ၾကာမ်ားပင္ေပါက္ေနေၾကာင္း ေျပာဆိုကာ ခရီးဆက္ၾကေလ၏။
လွည္းကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္သည္ မ်က္ျမင္ျဖစ္ေသာ သက္ေသသက္ကာယျဖင့္ အဆုိပါလူတို႔ ေျပာစကားကိုယံုၾကည္ကာ မိမိတို႔ပါလာေသာ ေရမ်ားအားလံုးကို ကႏၱာရထဲတြင္ သြန္ပစ္ခိုင္းခဲ့ေလသည္။ မ်က္ျမင္လက္ေတြ႕ျဖစ္ေသာ အေထာက္အထားကို မစူးစမ္း၊မဆင္ျခင္မိေသာ လွည္းကုန္သည္တို႔သည္ မ်က္ျမင္လက္ေတြ႕ကို ဥာဏ္မကူပဲ ယံုၾကည္မိသည့္အေလွ်ာက္ ကႏၱာရအလယ္ေရာက္ေနေသာ မိမိတို႔အျဖစ္ကို ေမ့ေနမိေလသည္။ ေခါင္းေဆာင္စကားအတုိင္း ပါလာသည့္ေရမ်ားအားလံုးကို စြန္႔ပစ္ကာ ခရီးဆက္ၾကေလသည္။
မည္သည့္ကိစၥတြင္မဆို က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ၿပီး သင့္တင့္ေသာ စူးစမ္းဆင္ျခင္မႈကို မျပဳမိေခ်က ဒုကၡေရာက္ရန္ အေၾကာင္းျဖစ္ေတာ့၏။ လွည္းကုန္သည္တို႔ ခရီးအေတာ္ေပါက္ေအာင္ ဆက္လက္သြားမိေစကာမူ ေရကိုေတြ႕ဖို႔ဆိုသည္မွာ ေ၀းစြ မိုးရြာေသာ အရိပ္အေယာင္ကိုမွ် မေတြ႕ရေခ်။ ဤသို႔ျဖင့္ ေနပူခရီးႀကဲကို လူေရာႏြားပါ ျဖတ္သန္းလာရသည္ကတစ္ေၾကာင္း ေသာက္ေရမရသည္က တစ္ေၾကာင္းတို႔ေၾကာင့္ အတိုင္းထက္အလြန္ ပင္ပန္းေမာက္ဟိုက္ၾကကုန္၏။ ညေရာက္၍ လွည္းႏြားမ်ားကို ျဖဳတ္နားၾကေသာ္လည္း ထမင္း-ဟင္းခ်က္ရန္ ေရမရွိေသာေၾကာင့္ အစားအေသာက္ပါ ငတ္ၾကကုန္၏။ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈကား အထြဋ္အထိပ္ေရာက္ေလၿပီ။ ကိုယ္ခံအားမ်ား ကုန္ဆံုး၍ မိန္းေမာေတြေ၀ေနၾကေသာ ကုန္သည္တို႔အား ညဥ့္အခါတြင္ ဘီလူးမ်ားသည္ လာေရာက္စားသာက္ၾကကုန္၏။ ဘီလူးတို႔သည္ လူေရာႏြားေတြပါ စားေသာက္ပစ္ေသာေၾကာင့္ အ႐ိုးမ်ားေတာင္လုိပံုေနေတာ့၏။ အမွန္မွာ ကုန္သည္မ်ားလမ္းတြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ေသာ ေရမိုးစိုေနသူမ်ားမွာ ဘီလူးမ်ားသာျဖစ္၏။ လူေယာင္ေဆာင္ထားျခင္းျဖစ္၏။
ေျမွာ္ျမင္မႈမရွိ၊ ပညာနည္းေသာ ေခါင္းေဆာင္တို႔ေနာက္ကို လိုက္ပါရျခင္းျဖင့္ မည္သည့္အခါမွ် မခ်မ္းသာ။ အဆိုပါေခါင္းေဆာင္မ်ိဳးကို ရရွိထားျခင္းသည္ ခါးပိုက္ေဆာင္ထဲေရာက္ေနေသာ လိုတရပတၱျမားလိုမဟုတ္၊ ခါးပိုက္ ပိုက္ထားမိေသာ ေျမြေပြးပမာသာျဖစ္၏။ ကိုယ္၊ စိတ္ႏွစ္ပါး ေသာကပြားရ ၏။ ဒုကၡျဖင့္ အဆံုးသတ္ရ၏။
*****
ဒုတိယကုန္သည္ ေခါင္းေဆာင္ေသာအဖဲြ႕ ထြက္သြားၿပီးေနာက္ လ၀က္ခန္႔ၾကာေသာ္ ပထမေခါင္းေဆာင္းႏွင့္အဖဲြ႕သည္ အဆိုပါလမ္းခရီးအတိုင္း ကုန္ကူးသန္းရန္ ထြက္ခဲ့ၾကျပန္၏။ ကႏၱာရခရီးကို ျဖတ္သန္းေတာ့ရမည့္အခ်ိန္တြင္ ေခါင္းေဆာင္၏ အမိန္႔အတိုင္း စားစရာေသာက္စရာမ်ားကို ထပ္မံျဖည့္တင္းၾကရသည္။ ထိုေနာက္ခရီးဆက္ၾကျပန္၏။ ခရီးမဆက္ခင္ ပထမေခါင္းေဆာင္က လမ္းခရီးတြင္ မလိုအပ္ဘဲ ေရတစ္စက္တစ္ေပါက္ကိုမွ် မျဖဳန္းတီးၾကရန္၊ အသီးအရြက္မ်ားကို မိမိကိုအေၾကာင္းမၾကားဘဲ မခူးမစားေသာက္ၾကန္ရန္ မွာၾကားေလသည္။ မွန္၏။ မိမိတို႔ တစ္ခါမွ် မေတြ႕ဘူးမ စားဘူးေသာ အသီးအႏွံမ်ားသည္ အဆိပ္သီးအဆိပ္ရြက္မ်ား ျဖစ္ႏိုင္၏။ စူးစမ္းဆင္ျခင္ၿပီးမွ စားသံုးသင့္၏။ ထိုေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္က ဤသို႔မွာၾကားျခင္း ျဖစ္ဟန္ရွိ၏။
ကႏၱာရအလယ္ေရာက္ေသာအခါ ပထမကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္ေဆာာင္ေသာ အဖဲြ႕သည္ ေရွးနည္းတူ ဒုတိယကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္ေသာ အဖဲြ႕အတိုင္း ႀကံဳၾကရေလ၏။ ပါလာသည့္ေရမ်ားကို စြန္႔ပစ္ခိုင္း၏။ ဥာဏ္နည္းေသာ ေနာက္လိုက္အခ်ိဳ႕က မ်က္ျမင္တပ္အပ္ျဖစ္၍ ေရမ်ားကိုသြန္ပစ္ရန္ ေခါင္းေဆာင္ကိုအႀကံျပဳ၏။ ၀န္တင္ႏြားတို႔ သက္သာေစရန္၊ ခရီးတြင္ေစရန္ စသည္ျဖင့္ အေၾကာင္းျပၾက၏။ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူမွာ ပညာဥာဏ္အေျမွာ္အျမင္ ရွိသူျဖစ္၍ ထိုသူမ်ားကိုျမင္သည္ႏွင့္ လူေယာင္ေဆာင္ထားသည့္ ဘီလူးမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေကာင္းစြာသိ၏။ ေနာက္လိုက္မ်ား ေၾကာက္မည္စိုးေသာေၾကာင့္ မေျပာေတာ့ဘဲ ေရငံုႏႈတ္ဆိတ္ကာ ဘီလူးေယာင္ေဆာင္သူမ်ား ခိုင္းသည့္အတိုင္း ေရမ်ားကိုမစြန္႔ပဲ ခရီးဆက္ျခင္းျဖစ္၏။
ယခုကား မေနသာေတာ့ၿပီ။ ေနာက္လိုက္မ်ားအား ထိုသူတို႔စကားကို နားမေထာင္ရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကို ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ႏွင့္တကြ ရွင္းျပရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ မွန္၏။ ေခါင္းေဆာင္သည္ လိုအပ္လာေသာအခါတြင္ “ငါေျပာတာနားေထာင္၊ မင္းဘာသိလို႔လဲ၊ လွ်ာမရွည္နဲ႔”ဟု ေျပာမည့္အစား က်ိဳးေၾကာင္းစီေလွ်ာ္ေသာ ေျဖရွင္းခ်က္ကိုေပးရ၏။ သို႔မွသာ ေနာက္လိုက္တို႔၏ ယံုၾကည္ကိုးစား ရာ ျဖစ္ထိုက္၏။ ေခါင္းေဆာင္းတို႔မည္သည္ ကိစၥရပ္တိုင္းကို ေနာက္လိုက္ တို႔အား ေျပာျပရန္မလိုပါ။ ေျပာျပရန္လည္း မသင့္ပါ။ ေျပာသင့္ခ်ိန္၊ ေျပာသင့္ေသာ အတိုင္းအတာ၊ ေျပာသင့္ရာအခါကို ေကာင္းစြာနားလည္ျခင္းသည္လည္း ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတို႔ အရည္အေသြးတစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။
သတိျပဳရန္အခ်က္ကား ေခါင္းေဆာင္းေကာင္းေနာက္က လိုက္သည့္လူတိုင္းသည္ ေနာက္လိုက္ေကာင္းမ်ား ျဖစ္သည္ဟု တထစ္ခ် မမွတ္ယူႏိုင္ျခင္းျဖစ္ ၏။ ေရွးသြားေခါင္းေဆာင္သည္ သူမတူေအာင္ေကာင္းေသာ္လည္း ေနာက္လိုက္မ်ားမွာ က်င္းတူးၿပီး ေအာက္တန္းက်သည္ကို ေတြ႕ျမင္ေနရ၏။ မိဘ၊ ဆရာသမားလက္ထက္တြင္ ေရႊထီးေဆာင္းရေသာ္လည္း မိမိလက္ထက္တြင္ ကၽြန္သေဘာက္ အဆင့္သာရွိ၏။ အဆိုပါေခါင္းေဆာင္းေကာင္းမ်ားကို မွီခိုေနရခ်ိန္တြင္ စိန္နားကပ္အေရာင္ေၾကာင့္ ပါးေျပာင္ေနမည့္အစား ကိုယ္တိုင္အစြမ္းအစရွိေအာင္ ႀကိဳးစားရမည္ျဖစ္သည္။ ေအာင္ျမင္ရျခင္း၏ နည္းနာေကာင္းတို႔ မွတ္သားေလ့လာဖို႔လိုသည္။
ပထမကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္သည္ ေနာက္လိုက္ကုန္သည္တို႔အား “ကႏၱာရထဲတြင္ မိုးရြာသည္ဟူ၍ ၾကားဖူးသလား”ဟု ေမး၏။ မွန္၏။ ကႏၱာရထဲမိုးရြာလွ်င္ အဘယ္မွာလ်င္ ကႏၱာျဖစ္ေတာ့မည္နည္း။ ထိုအတူ ကႏၱာရထဲ ေရတြင္းေရကန္းမ်ားရွိၿပီ ေရအလြယ္တကူရေနလွ်င္ အဘယ္မွာလွ်င္ ကႏၱာရဟုတ္ေတာ့မည္နည္း။ ဆက္လက္ရွင္းျပသည္မွာ ထိုသူမ်ားသည္ မ်က္ေတာင္မခတ္။ မ်က္လံုးလည္းနီ၏။ ဖေနာင့္ရွည္၏။ ေနပူႀကဲႀကဲမွာ ရပ္ေသာ္လည္း အရိပ္မထြက္။ ထိုေၾကာင့္ ဤသူမ်ားသည္ လူေယာင္ေဆာင္ထားသည့္ ဘီလူးမ်ားျဖစ္ၾက၏။
ဆက္လက္ရွင္းျပေသာ မိုးႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေရွးေခတ္သေဘာတရားမ်ားမွာ မွတ္သားထိုက္၏။ ပတ္၀န္းက်င္အေနထားကို မ်က္ေျခမျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း၊ သိျခင္းသည္ တိုးတက္ရန္လကၡဏာမ်ားျဖစ္၏။ ယခုကုန္သည္အုပ္စုထဲတြင္ လိုက္ပါလာသူမ်ားသည္ မိုးသက္ေလန႔ံကိုရသလား၊ မိုးရြာမည့္အရိပ္အေယာင္ မိုးတိမ္လိပ္တို႔ကို ျမင္ရသလား စသည့္ျဖင့္ေမး၏။ မွန္၏။ ကႏၱာခရီးကို သြားေနသူမ်ားျဖစ္၍ ဆိုင္ရာသတင္းအခ်က္အလက္တို႔ကို အကုန္မဟုတ္ေတာင္ ၾကားဖူးနား၀ရွိၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ တဒဂၤအျမင္ေၾကာင့္သာ ေတြေ၀သြားရျခင္းျဖစ္ေလသည္။
မိုးသက္ေလအနံ႔ကို တစ္ယူဇနာခရီးကပင္ ႐ႈ႐ိႈက္ရ၏။ မိုးၿခိမ္းသံကို ႏွစ္ယူဇနာ သံုးယူဇနာခန္႔က ၾကားႏိုင္၏။ လွ်ပ္ျပက္ျခင္းကို ေလးယူဇနာ ငါးယူဇနာခန္႔က ျမင္ႏိုင္၏။ မိုးၿခိမ္းသံလည္းမၾကားရ၊ လွ်ပ္ျပက္သည္ကိုလည္း မျမင္ရဘဲ ေရွ႕နားတြင္ မိုးရြာသည္ဆိုေသာ စကားကို အဘယ္မွာလွ်င္ ယံုးၾကည္ထုိက္မည္နည္းဟု ဆိုေသာအခါမွ ကုန္သည္မ်ားလည္း သေဘာေပါက္ၾကေလ၏။ ဤသူတို႔စကားကို ယံုစားျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္သူမ်ားကို မၾကာခင္ေတြ႔ရလိမ့္မည္ဟု ပထမေခါင္းေဆာင္က ဆက္လက္ေျပာဆို၏။
ထိုေနာက္ ခရီးဆက္ၾက၍ အေတာ္ေပါက္ေသာအခါ ဘီလူးစားခံထားရေသာ ဒုတိယကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္သည့္ ေနာက္ပါကုန္သည္မ်ား၏ အ႐ိုးမ်ားႏွင့္ တိရစၦာန္းတို႔၏ အ႐ိုးမ်ား ျပန္႔ႀကဲေနသည္ကို အထင္အရွားေတြ႕ၾကရေလေတာ့သည္။ ထုိအခါမွ က်ိဳးေၾကာင္းျပ လမ္းညႊန္တတ္ေသာ မိမိတို႔ေခါင္းေဆာင္ကို အတိုင္းထက္အလြန္ ၾကည္ညိဳၾကရေတာ့၏။ ေလးစားခ်စ္ခင္ၾကေတာ့၏။
ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းသည္ ေနာက္လိုက္တို႔၏ ဘ၀အခက္ခဲမ်ား၊ ေန႔စဥ္ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ျပႆနာမ်ားကိုသာမက အသက္ေဘးမွလည္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္စြမ္းရွိရ၏။ စီးပြားေရး ႀကီးပြားေရးအတြက္လည္း ညႊန္ျပန္ႏိုင္သူျဖစ္ရ၏။ ပထမကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္ကို အမွီရသူမ်ားသည္ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ပင္ ကိုယ္၊စိတ္ႏွစ္ပါး ခ်မ္းသာျခင္းကိုရ၏။
ဤဇာတ္ေတာ္တြင္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပထားသည္မွာ ပထမကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္သည္ ဘုရားေလာင္းျဖစ္၍ ဒုတိယကုန္သည္ေခါင္းေဆာင္သည္ ေဒ၀ဒတ္အေလာင္းျဖစ္သည္။
*****
ေခါင္းေဆာင္သည္ ပညာရွိရန္လို၏။ သို႔မွသာ ေတြးၾကည့္လွ်င္ ျဖစ္ႏိုင္သည့္အလုပ္ကို ေျပးၾကည့္မွ သိရမည့္လူမိုက္ကဲ့သို႔ မလုပ္မိမည္ျဖစ္၏။ တစ္ဖက္ကၾကည့္ျပန္လွ်င္လည္း ပညာရွိမွသာ က်ိဳးေၾကာင္းစီေလွ်ာ္ေအာင္ ေျပာဆိုတတ္မည္ျဖစ္၏။ ဆင္႐ုိင္းကိုက်ဳံးသြင္းဘိသကဲ့သို႔ တစ္စံုတစ္ရာကို အတင္းအၾကပ္ လက္ခံခိုင္းျခင္းသည္ အသိဥာဏ္ရွိေသာ လူသားဆိုသည္ကို မသိက်ိဳးကၽြန္ျပဳရာေရာက္၏။
လူသားအမ်ားစုသည္ သက္ဆိုက္ရာနယ္ပယ္တြင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾက၏။ အထက္တြင္ေျပာခဲ့သည့္အတိုင္း အနည္းဆံုးေတာ့ မိသားစုတြင္ျဖစ္၏။ ေခါင္းေဆာင္သည္ ေခါင္းေရွာင္ မျဖစ္ရသကဲ့သို႔ မထုိက္တန္ကလည္း ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ အတင္းကာေရာ လုပ္မ,ယူဖို႔ျဖစ္၏။ အဓိကအားျဖင့္ တာ၀န္သိ၍ တာ၀န္ရွိသူမ်ားျဖစ္ရန္လို၏။ ထို႔အတူ တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိသူျဖစ္ဖို႔လည္း လို၏။ သို႔မွာသာ သက္ရွိေလာကႏွင့္ ၄င္းတို႔မွီခိုရာ ပတ္၀န္းက်င္ကို အက်ိဳးျပဳႏိုင္သူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ေပမည္။ ။
မိမိေကာင္းက်ိဳး ေလာကေကာင္းက်ိဳးကို သယ္ပိုးရြက္ေဆာင္ႏိုင္ၾက၍ ဓမၼအသိမ်ား ေန႔စဥ္ဘ၀ထဲသို႔ ယူေဆာင္သြားႏိုင္ပါေစဟု ဆႏၵျပဳလိုက္ပါသည္။
ေမတၱာျဖင့္-
အရွင္ဥတၱမာနႏၵ (ေပရာေဒနိယတကၠသိုလ္)
23 March 2012
“ကိုးကား”
၁။ အပဏၰကဇာတက၊ ဧကနိပါတ၊ ဇာတက အ႒ကထာ-၁၊ ခုဒၵကနိကာယ အ႒ကထာ။
၂။ ပံုေတာ္စံု ငါးရာ့ငါးဆယ္ဇာတ္၀တၳဳ၊ ပ-တဲြ၊ ေညာင္ကန္ဆရာေတာ္။
၃။ Jataka Tales of The Buddha; An Anthology, Vol. I, Retold By Ken and Visakha Kawasaki, BPS, Kandy, Sri Lanka
