ရွစ္မ်က္ႏွာပရိယတၱိစာသင္တိုက္ (သရက္ၿမိဳ႕): ၂၀၁၁-ေန႔စဲြမ်ား

သီတင္းသီလ ေစာင့္ၾကေသာခါ

အပိုင္း-၁

*********

ျမန္မာတို႔သည္ ဥပုသ္ေစာင့္-ဟူေသာ စကားလံုးကို ငယ္စဥ္ကပင္ အကၽြမ္းတ၀င္႐ွိၿပီးျဖစ္သည္။ ဥပုသ္သည္ ဥေပါသထဟူေသာ ပါဠိစကားလံုးမွ ဆင္းသက္လာသည့္ ပါဠိသက္ျမန္မာစကားလံုးျဖစ္သည္။ ဥပႏွင့္၀သထ ႏွစ္လံုးကို ေပါင္းစပ္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ဥပ=အက်င့္ေကာင္းမ်ားျဖင့္ျပည့္စံု၍ ၀သထ= ေနထုိင္ျခင္း-ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္။

ဥပုသ္ေစာင့္သံုးျခင္း သို႔မဟုတ္ သီလေဆာက္တည္ျခင္း ကို ဘုရားမပြင့္မွီကတည္းကပင္ က်င့္သံုးခဲ့ၾကေၾကာင္း ဇာတ္ေတာ္မ်ားအလိုရ သိရသည္။ ဘုရားေလာင္း ျဖစ္စဥ္ ဘ၀မ်ားတြင္ ဥပုသ္သီလေစာင့္သံုးျခင္းကို ပါရမီတစ္ပါး အေနျဖင့္ ျဖည့္ဆည္းေတာ္မူခဲ့ေၾကာင္း ဇာတ္ေတာ္အမ်ားျပား တြင္ ေတြ႕ႏိုင္သည္။

ဇာတ္ေတာ္ႀကီးဆယ္ဘဲြ႕တြင္ ဘူရိဒါတ္ဇာတ္ေတာ္မွာ ဘုရားေလာင္း သီလပါရမီကို ျဖည့္က်င့္ ေတာ္မူသည့္အထဲတြင္ ထင္႐ွားလွသည့္ဇာတ္ေတာ္ျဖစ္သည္။ နတ္နဂါးဇာတ္ျဖစ္ေသာ ဘူရိဒါတၱ နဂါးမင္းသည္ ဥပုသ္သီတင္းကို ေစာင့္ထိမ္းလိုေသာ္လည္း ကာမဂုဏ္အာ႐ံုးမ်ား ေထြျပားလြန္းသည့္ နဂါးတို႔ျပည္၀ယ္ ေစာင့္ထိမ္းလိုက္နာရန္ ခက္ခဲေသာေၾကာင့္ လူ႔ျပည္ကိုေရာက္လာခဲ့သည္။ လူ႔အသြင္ကို ယူကာ ဥပုသ္ေစာင့္ခဲ့ဖူးသည္။

ယုန္မင္းဇာတ္ေတာ္မွာဆိုလွ်င္လည္း ဘုရားေလာင္းယုန္မင္းႏွင့္ အေပါင္းပါတစ္စုျဖစ္သည့္ ေမ်ာက္၊ ေျမေခြးႏွင့္ ဖ်ံတို႔လည္း ဥပုသ္သီလမ်ား ေစာင့္သံုးခဲ့ေၾကာင္း အထင္႐ွားပင္ ေတြ႔ရွိရသည္။ ထိုအတူ ဘုရား႐ွင္လက္ထက္ေတာအခါမစ၍ ယေန႔တိုင္ေအာင္ က်င့္သံုးလိုက္နာေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။ အထူအားျဖင့္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ ထိုအထဲတြင္မွ ျမန္မာႏွင့္ သီရိလကၤာတို႔တြင္ လိုက္နာ က်င့္သံုးေနသည့္ ယေန႔ျမင္ေတြ႕ေနရေသာ အေျခေနမ်ားကို တင္ျပလိုပါသည္။

သီရိလကၤာႏွင့္ ျမန္မာတို႔သည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာျခင္းပင္ တူေစကာမူ ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ အေလ့ထမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးပဲြေတာ္မ်ား၊ ဘုရားသြားေက်ာင္းတက္မ်ားမွာ သိသိသာသာပင္ ျခားနား လွသည္။ ထိုကဲြျပားျခားနားမႈမ်ားထဲတြင္ ဥပုသ္ေစာင့္သံုးျခင္းမွာလည္း တစ္ခုအပါ၀င္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ မတူကဲြျပား ျခားနားေနျခင္းကပင္ ကိုယ့္အစဥ္လာနဲ႔ကိုယ္ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ကိုယ္၊ ထုိအတူ ကိုယ္ပိုင္ ဂုဏ္လည္းျဖစ္သည္။

သီရိလကၤာသားတို႔သည္ သာေရးနာေရးစေသာ အခမ္းနားမ်ားတြင္ ငါးပါးသီလကိုသာ ေစာင့္ထိမ္း ေလ့႐ွိၿပီး၊ ဥပုသ္သီလကိုမူ တစ္လလွ်င္တစ္ႀကိမ္ လျပည့္ေန႔တစ္ရက္တည္းတြင္သာ ေစာင့္ထိမ္းေလ့႐ွိသည္။ ထိုေန႔တြင္ နံက္ေစာေစာ ငါးနာရီခဲြခန္႔မွစတင္ကာ ေက်ာင္းကိုေရာက္လာၾကသည္။ လက္ထဲတြင္မူ ဘုရား႐ွင္ကို ပူေဇာ္ဖို႔ရာ (ဗုဒၶပူဇာ) ပန္း၊အေမႊးတိုင္ႏွင့္ ဆီမ်ားကိုသယ္ေဆာင္လာေလ့႐ွိသည္။

၆-နာရီတြင္ ဆရာေတာ္တစ္ပါးမွ ဥပုသ္ေပးၿပီး တရားအနည္းငယ္ေဟာၾကားသည္။ ၿပီးလွ်င္ ဗုဒၶပူဇာကို ဆြမ္း၊ပန္း၊ေရခ်မ္း၊အေမြးနံ႔သာတို႔ျဖင့္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး လက္ဆင့္ကမ္းကာ လွဴဒါန္းၾကသည္။ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးမွ ဘုရား႐ွိခိုးစသည္တို႔ကို ေ႐ွ႕ကေနတိုင္ေပးၿပီး လူမ်ားက ေနာက္ကေန လိုက္ဆိုၾကသည္။ အထူးအားျဖင့္ ဆီမီးထြန္းျခင္း၊ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ကိုပူေဇာ္ျခင္းႏွင့္ ေဗာဓိပင္ကိုပူေဇာ္ျခင္း (ေဗာဓိပူဇာ)တို႔ကို ဘာသာေရးႏွင့္ဆိုင္သည့္ အခမ္းနားတိုင္းနီးပါးတြင္ ေတြ႕ရေလ့႐ွိသည္။

႐ွစ္နာရီခန္႔တြက္ ဥပုသ္ေစာင့္သူမ်ားကို အလွဴ႐ွင္မ်ားက လာေရာက္လွဴဒါန္းသည္။ မနက္စာစားၿပီး ေခတၱခဏနားကာ တရားေဟာ-တရားနားျခင္းမ်ားကို ေန႔လည္စာစားခ်ိန္အထိ ဆက္လုပ္ၾကသည္။ တစ္နာရီ တစ္ႀကိမ္ဆိုသလို ဆယ္မီးနစ္ခန္႔နားပါသည္။ ဥပုသ္သည္မ်ား တရားထိုင္သည္ကိုေတာ့ တစ္ခါမွ မေတြ႕ရပါ။

ေန႔လည္ ၁၂-နာရီမတ္တင္းခန္႔တြင္ ေန႔ဆြမ္းအတြက္အလွဴ႐ွင္မ်ားက လာေရာက္ လွဴဒါန္း ၾကျပန္သည္။ ဘုရားဆြမ္းေတာ္တင္ျခင္း စသည္တို႔ကို နံက္ကအတိုင္း လူစုလူေ၀းႏွင့္ လုပ္ၾကသည္။ ေန႔လည္ ၁၂-နာရီစြန္းၿပီးမွပင္ ေန႔လည္စာကို စားၾကသည္။ ထိုအတူ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ေန႔ဆြမ္း ကပ္ရာတြင္ ၁၂-နာရီနီးမွ ကပ္ရေလ့႐ွိၿပီး ေန႔ဆြမ္းစား၊အခ်ိဳပဲြဘုဥ္းေပးျခင္းကို ၁၂-နာရီခဲြခန္႔မွပင္ ၿပီးၾကေတာ့သည္။ ဆြမ္းစားကြမ္းစား တိုင္းတြင္ ေတြ႕ရေလ့ရွိသည့္ ျမင္ကြင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိူင္ငံတြင္မူ ၀ိကာလာေဘာဇန သိကၡာပုဒ္အရ ေန႔လည္ ၁၂-နာေက်ာလွ်င္ ရဟန္းသာမေဏမ်ားသာမက ဥပုသ္သည္မ်ားလည္း မစားၾကေတာ့ပါ။ ေနာက္တစ္ေန႔ အ႐ုဏ္တက္သည္အထိ ေစာင့္ထိမ္းၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

ေန႔လည္စာစားၿပီး ေခတၱနားကာ တစ္နာရီအခ်ိန္တြင္ ေန႔လည္တရားကို ညေန ၆-ရီအခ်ိန္ခန္႔ထိ တစ္နာရီလွ်င္ မီးနစ္အနည္းငယ္စီအနားယူကာ တရားနာျခင္းကို ေတြ႕ရသည္။ တရားေဟာသည့္ ဆရာေတာ္မ်ားမွာ တစ္ႀကိမ္လွ်င္ တစ္ပါးစီေျပာင္းေဟာၾကသည္။ ရဟန္း-ကိုရင္မခဲြျခားပဲ တရားေဟာၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ညေန ၆-နာရီအခ်ိန္ခန္႔တြင္မူ ေရစက္ခ်အမွ်ေ၀ၿပီး ငါးပါးသီလကိုထပ္မံယူကာ အိမ္ကိုျပန္ၾကပါေတာ့သည္။ ယင္းကို သီလခ်သည္ဟု ျမန္မာတို႔က ေခၚၾကသည္။ ျမန္မာႏိူင္ငံတြင္မူ ေနာက္တစ္ေန႔ အ႐ုဏ္တ္မွသာလွ်င္ ဥပုသ္ထြက္ၾကၿပီး ငါးပါးသီလကို အိမ္႐ွိဘုရား၌ပင္ယူကာ သီလခ်သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ တစ္ေနတာဥပုသ္ေစာင့္ျခင္းလည္း ၿပီးဆံုးေတာ့သည္။ ျမန္မာႏိုငံမွာကဲ့သို႔ အထူးတရားပဲြမ်ား၊ ညတရားပဲြမ်ားကိုေတာ့ အေတာ္ပင္ေတြ႕ရခဲသည္။ ႐ွိသည္ဟုေတာင္ မၾကားမိ သေလာက္ပင္။

*****

ဆက္ပါဦးမည္..............။
ေမတၱာျဖင့္-
အ႐ွင္ဥတၱမာနႏၵ (ေပရာေဒနိယတကၠသိုလ္)