၂၀၁၁-ေန႔စဲြမ်ား

ဘုံဘ၀ ႀကံဳရတယ္ေလ

          သီရိလကၤာမွာေနေနစဥ္ အခိုက္တန္႔ေလးအတြင္း ေဒသခံေက်ာင္းေတြမွာေနသင့္ေၾကာင္း၊ ဒါမွ သူတို႔လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ဓေလ့ထံုးစံ၊ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ စရိုက္သဘာ၀ေတြကို အနည္းကပ္ေလ့လာခြင့္ ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သီရိလကၤာသို႔ အရင္ေရာက္ႏွင့္ေနေသာ သူငယ္ခ်င္းတစ္ပါးက အႀကံေပးတိုက္တြန္းေသာေၾကာင့္  ျမန္မာေက်ာင္းတြင္ တစ္္လခန္႔ေနၿပီး၊ ဆိုင္းဆင့္ဗံုဆင့္ကာပင္ ေဒသခံဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကိုေရာက္ခဲ့ရေတာ့သည္။ မိမိအဖို႔ေတာ့ တစ္ခ်က္ခုတ္ သံုးခ်က္ျပတ္ဆိုသလိုပင္။ အေနအစားလည္းမပူရ၊ ေဒသခံတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈထံုးတမ္းစဥ္လာ အခမ္းနားအမ်ိဳးမ်ိဳးလည္း ေလ့လာခြင့္ရႏွင့္ ေငြေၾကးကုန္က်စရိတ္ကိုလည္း အေတာ္အသင့္ ေခၽြတာႏိူင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ သူငယ္ခ်င္း၏ မဟာေက်းဇူးပင္။

ေဒသခံေက်ာင္းေနဖို႔ လိုက္ေလွ်ာက္ရသည္လည္း ရန္ကုန္မွာေက်ာင္းေလွ်ာက္ရနည္းႏွင္ႏွင္ဟု အေတြ႕အႀကံဳရွိေသာ ႏွစ္ဖက္လွသူငယ္ခ်င္းမ်ားက ေဖာက္သယ္ခ်ၾကေလသည္။ မိမိအဖို႔ေတာ့ “နတ္တို႔ဖန္ ေရကန္အသင့္ ၾကာအသင့္”ျဖစ္ေနသည္။ သူငယ္ခ်င္း၏ ေနရာမွာ အစားထိုးေနရသည္။ ထိုေၾကာင့္ “အတိေရကလာေဘာ= ေရွးဘုန္းေရွးကံရွိသူ” ဆိုေတာ့ မရံုးကန္ရ မ်က္ႏွာကိုအ၀ီစိထိေအာင္ခ်,စရာမလိုဘူးေပါ့ဗ်ား…ဟု ေက်းဇူးရွင္သူငယ္ခ်င္းကို ေနာက္ခဲ့မိေသးသည္။

ေဒသခံစဟၤာလဘုန္းႀကီးမ်ား၏ အစဥ္အလာ စရိုက္ေတြကို္ သူငယ္ခ်င္းထံက ႀကိဳတင္ၿပီးသိရ၍ ျပႆနာေတာ့သိပ္မရွိ။ အရုဏ္ဆြမ္းေန႔ဆြမ္းကို တံုးေခါက္ၿပီးစံုညီစြာစားေလ့မရွိ။ ဆြမ္း၀တ္လာပို႔လို႔ ဘုရားဆြမ္းကပ္ၿပီးေနာက္ စာတဲ့သူကဘုဥ္းေပေရာ့။ ဧည့္သည္ဆိုၿပီး လာေခၚလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။ ထိုေၾကာင့္ စ,ေရာက္ကာစ သူငယ္ခ်င္းမွာ ဆြမ္းတစ္နပ္လြန္သြားဖူးသည္ဆို၏။ ရဟန္း၊ကိုရင္မခဲြျခား။ မတ္တတ္ေလးေထာင့္စားပဲြတြင္ တင္ထားေသာဆြမ္း၊ဆြမ္းဟင္းမ်ားကို ကိုယ့္စားမည့္ပုဂံ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ယူ၊ ကိုယ္ႀကိဳက္တာထည့္စား။ ဘယ္သူကမွ ဘယ္သူကိုဒူးေထာက္ကပ္စရာမလို။ ဘူးေဖး(Buffet)စနစ္အတိုင္းပင္။

ေန႔စဥ္ စားေသာက္ေနရေသာ အစားအစာမ်ားမွာ မိမိမရင္းႏွီးလွေသာ ရြက္၊ေခါက္၊ျမစ္၊သီး ေဆးနည္းတစ္ေထာင္ဆိုသလိုျဖစ္ေနသည္။ ထမင္ကလည္း ေရသည္ျပဇာတ္သခင္ ဦးပုညသာဆိုလွ်င္ လက္စြမ္းျပကာ ေကာင္းေကာင္းႀကီးပင္ သရုပ္ေဖာ္ေပလိမ့္မည္။ နီရဲတြတ္ေနေသာထမင္းသည္ ေလေလွ႔ကလြင့္ေလာက္ေအာင္ပင္ ဖြယ္ေယာင္းေနသည္။ ငယ္စဥ္က ပဲခူး-ၾကခတ္၀ိုင္းမွာ စားခဲ့ရသည္ကို သတိရမိသည္။ သီရိလကၤာစားေသာက္ဖြယ္ဟာ ကမၻာေပၚတြင္ အညံ့ဆံုးဟု ႏိူင္ငံတကာဗဟုုတရွိေသာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားကဆိုသည္။ ဆီပါေသာဟင္းရယ္လို႔မရွိသေလာက္ပင္။

ျမန္မာျပည္မွာရွိစဥ္ ရဟန္းဒါယိကာမႀကီးက သူသက္သတ္လြတ္စားေၾကာင္းေလွ်ာက္ေတာ့ “ေကာင္းတယ္ ေငြကုန္လည္းသက္သာတာေပါ့”လို႔ ေျပာခဲ့မိတာကို ျပန္ေတြးမိသည္။ အခုေတာ့ မိမိမွာ အလိုလိုေနယင္း သက္သတ္လြတ္သမားျဖစ္ေနေလၿပီ။ က်ားဥပုသ္ေစာင့္ပံုလိုျဖစ္ေနေတာ့ မိမိကိုယ္ကိုယ္ေတာ့ အားနာမိသား။ ထင္သေလာက္ေတာ့ အဆုိးႀကီးမဟုတ္။ ရံခါဆိုသလို ငါးဟင္းေလာက္ေတာ့ပါတတ္သည္။ ဒါေနး(ဆြမ္းကပ္)ရွိ၍ ဆြမ္းစားလိုက္ရရင္ေတာ့ ၾကက္သားဟင္းကို ဘုဥ္းေပးရတတ္သည္။ အၿမဲႀကီးေတာ့မဟုတ္ေပ။

ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္က ရဟန္း၀တ္ခ်င္ေသာ သားေတာ္ေမာင္ကို မိဘေတြက “ရဟန္းဘ၀ဆိုတာ အပူလိုယင္ အေအးရတတ္တယ္၊ အခ်ိဳလိုယင္ အခါးရတတ္တယ္။ ရဟန္းမ၀တ္ခ်င္ပါနဲ႔”ဟု တားျမစ္ဖူးတာကို ဗုဒၶစာေပမ်ားတြင္ ေတြ႕ရဖူးသည္။ သို႔ရာတြင္ ပညာရွာရန္လာေသာမိမိအတြက္ အစားေသာက္က ပဓာနမက်လွပါ။ မိမိတို႔အတြက္ တံခါးမရွိ၊ဓားမရွိဖြင့္ထားေသာ ျမန္မာေက်ာင္းကို အလ်ဥ္းသင့္သလိုသြားကာ ကိုယ့္ရိုးရာအစားစာကိုစားရတာေတာ့ ႏူတ္ၿမိန္လွသည္။ ဒါကလည္း ေျဖစရာတစ္ခုျဖစ္သည္။ ကိုယ့္အစား ကိုယ့္စကား ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းဆိုေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေလ။

ေဒသခံ(စဟၤာလ)ေက်ာင္းမွာေတာ့ တေနကုန္လို႔ ျမန္မာစကားတစ္ခြန္းမထြက္ရ။ အတူေနရွမ္းဦးဇင္းတစ္ပါးရွိေပမဲ့ သူကဘီပီယူမွာ မိမိကေကလနိယမွာဆိုေတာ့ တကၠသိုလ္က မတူၾကေလေတာ့ စေန၊တနဂၤေႏြေလာက္သာေတြ႕ျဖစ္ၾကသည္။ ေက်ာင္းမွာက အဂၤလိပ္လို ေျပာတတ္သူဆိုလို႔ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ႏွင့္ လက္ေထာက္ရဟန္းတစ္ပါးသာရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ဆရာေတာ္ကအထက္တန္ေက်ာင္းတစ္ခုမွာေက်ာင္းဆရာ၊ လက္ေထာက္ျဖစ္ေသာ ရဟန္းကလည္း သူ႔အလုပ္ႏွင့္သူ။ လူတိုင္းအလုပ္ကိုယ္စီ။ ထိုေၾကာင့္ တစ္ေက်ာင္းတည္းအတည္းအတူေနၾကေသာ္လည္း စေန၊တနဂၤေႏြအားလပ္ရက္မ်ားတြင္သာ အခ်င္းခ်င္းမ်က္ႏွာဆိုင္ျဖစ္ၾကသည္။

ေဒသခံေက်ာင္းေတြမွာ သီတင္းသံုးေနထိုင္ၾကေသာ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအဖို႔ အဓိက မျဖစ္မေနလုပ္ရေသာ အလုပ္ႏွစ္ခုရွိသည္။ ဒီထက္လည္းပိုေကာင္းပိုႏိူင္ပါသည္။ ယင္းမွာ တံမ်က္လွည္းရျခင္္း၊ ဒါေနး(ဆြမ္းစား)ရွိလွ်င္လိုက္ရျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။ တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္ ပံုမွန္တံမ်က္လွည္းရၿပီး၊ ေက်ာင္း၀န္းက်ယ္ယင္ က်ယ္သေလာက္အခ်ိန္ေပးရပါသည္။ အခ်ိဳ႕ရဟန္းေတာ္မ်ား တံမ်က္လွည္းပ်က္ကြက္တာႏွင့္ပင္ ေက်ာင္းမွထြက္ခြာေပးရသည့္ သာဓကမ်ားရွိဖူးပါသည္။ “သူ႔ေက်ာင္းေနက သူ႔စာအံရသည့္သေဘာပင္”။

ဤသို႔ေသာအေၾကာင္းေတြအပါအ၀င္ အျခားျခားေသာအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ သီရိလကၤာေရာက္ ပညာေတာ္သင္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား၏ ေနထိုင္ရသည့္ပံုစံမွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္သံုးမ်ိဳးေတြ႕ႏိူင္သည္။ ေဒသခံဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေနအုပ္စု၊ အေဆာင္ငွားေနအုပ္စုႏွင့္ ျမန္မာေက်ာင္းေနတို႔ျဖစ္ေလသည္။ ျမန္မာေက်ာင္းမွာေနရန္အတြက္ ပံုမွန္အားျဖင့္ သံုးႏွစ္ခန္႔ေနမွရတတ္ၿပီး၊ ေနရာလပ္သြားလွ်င္၄င္း သို႔မဟုတ္ မိမိႏွင့္ရင္းႏွီးသူက သူ႔ေနရာကိုတဆင့္ လႊဲအပ္ခဲ့လွ်င္၄င္း ထိုထက္ျမန္္ျမန္ရႏိူင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္  သီရိလကၤာေရာက္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအားလံုးသည္ ေက်ာင္းအပ္တာအပါအ၀င္ ကိစၥႀကီးငယ္မွန္သမွ်ကို မကုဋာရာမ ျမန္မာေက်ာင္းေထာက္ခံစာ၊ လိပ္စာတို႔ျဖင့္သာလုပ္ရပါသည္။ ျမန္မာေက်ာင္းတြင္ တံခါးမရွိဓားမရွိ ၀င္ေရာက္စားေသာက္ႏိူင္ၿပီး ေ၀ယ်ာ၀စၥမ်ားကိုလည္း အလွည့္က်လုပ္ေဆာင္ၾကပါသည္။ အေနကြဲေသာ္လည္း စိတ္၀မ္းမကြဲၾကေပ။

ေဒသခံေက်ာင္းေနရဟန္းေတာ္မ်ား၏ ဒုတိယမျဖစ္မေနလုပ္ရေသာအလုပ္မွာ ဒါေနးေခၚ ဆြမ္းစားကြမ္းစားလိုက္ရျခင္းပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စေန၊တနဂၤေႏြေန႔မ်ားတြင္သာ ဒါေနးရွိေသာ္လည္း ရံခါၾကားရက္မ်ားတြင္လည္းရွိတတ္ေပရာ ေက်ာင္းတက္ရက္ျဖစ္ပါက ထိုေန႔အဖို႔ အတန္းတက္ျခင္းကိုလႊတ္ရတတ္သည္။ တဖက္ကလည္း ဆပ္ျပာ၊သြားတိုက္ေဆး မိုင္လိုစေသာ တိုလီမိုလီမ်ားရတတ္ေသာေၾကာင့္ အေထြေထြအသံုးစရိတ္ကို သက္သာေစျပန္သည္။ ေလာကႀကီး၏ျဖစ္တတ္ေလ့ရွိေသာ အဆိုးႏွင့္အေကာင္း ဒြန္တြဲေနေသာ သေဘာတရားေတြျဖစ္ေလသည္။

ဒါေနးသည္ တခါတရံ ေက်ာင္းမွာလာလုပ္တတ္ၿပီး၊ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ မိမိအိမ္၌သာလုပ္ၾကပါသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အခ်ိန္ၾကာတာျခင္းကေတာ့ အတူတူသာ။ ဆရာေတာ္ေတြ အလွည့္ၾကတရားေဟာၾကၿပီး ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ေတြ မ်ားမ်ားပါလွ်င္ အခ်ိန္ပိုၾကာတတ္သည္။ တရားကို ဆြမ္းမစာခင္တစ္ခါႏွင့္ ဆြမ္းစားၿပီးလွ်င္တစ္ခါ အလွည့္ၾက ေဟာၾကၿပီး၊ ထိုေနာက္ ေရစက္ခ်၊ပရိတ္ရြတ္ကာ အခမ္းအနားကိုအဆံုးသတ္ေတာ့သည္။

ဆြမ္းကပ္ရာတြင္ ျမန္မာေတြလို ဆြမ္း၀ိုင္းကိုမျပင္ဆင္ထားပါ။ ယင္းအစား ဟင္းထည့္ပုဂံအရြယ္စား ပုဂံတစ္လံုး၊ ယင္းအေပၚကမွ တိုက္ပုဂံတစ္ခ်ပ္ကိုေမွာက္ထားသည္။ ေရာက္,ေရာက္ျခင္းတရားေဟာၿပီးတာႏွင့္ ဆြမ္းစားရပါသည္။ ထိုအခါ ပုဂံလံုးထဲကိို အလွဴရွင္၏မိသားစု၀င္တစ္ဦးမွ တစ္ပါးခ်င္းကို ေရလိုက္ထည့္ေပးသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေရကိုအရံသင့္ထည့္ထားၿပီး တိုက္ပုဂံျပားႏွင့္အုပ္ထားေလ့ရွိသည္။ ယင္းေရျဖင့္ ေသာက္လည္းေသာက္ လက္လည္းေဆးရပါသည္။ အားလံုး၌ ဇြန္းႏွင့္စားေသာအေလ့မရွိၾက။

ထိုေနာက္တြင္ေတာ့ အလွဴရွင္မိသားစု၀င္အားလံုး ထမင္း၊ဟင္းထည့္ထားေသာ ခြက္မ်ားပုဂံမ်ားကို ကိုယ္စီကိုင္ၿပီး စီတန္းကာလိုက္ထည့္ၾကသည္။ ေရွးဦးစြာဆြမ္းထည့္၏။ ထိုေနာက္ဆက္ကာ ဟင္းမ်ားကိုလိုက္ထည့္ၾကသည္။ မိမိအလိုမရွိေသာဟင္းကို လက္ျဖင့္ကာရသည္။ တစ္ခုခုကို မိမိကလက္မကာျပသ၍ ဆက္ကာထည့္ၾကေသာေၾကာင့္ မိမိအလိုမရွိေတာ့က လက္ကာျပရသည္။ ရဟန္း၊ကိုရင္စသည္ျဖင့္မခဲြျခား။ အလိုရွိကၿငိမ္ေန၊ အလိုမရွိကလက္ကာျပရံုသာ။ ဟင္းရည္ေသာက္အတြက္လည္း ကိုင္းပါေသာခြက္ျဖင့္ တစ္ပါးခ်င္းကပ္ထားသည္။ ဇြန္းျဖင့္မေသာက္ရ။ ေသာက္ဖို႔ရာလည္းသီးသန္႕ခ်မထား။ ေရေႏြး၊ ေကာ္ဖီေသာက္သလို ခြက္ကိုင္ကာေမာ့ၿပီးေသာက္ရသည္။ လက္သုတ္ပ၀ါလည္း ခ်ထားေလ့မရွိ။ ဆြမ္းစားၾကြကတည္းက လက္သုပ္ပ၀ါကိုတပါတည္းယူေဆာင္ၾကရသည္။

ဆြမ္းဘုဥ္းေပးၿပီးေနာက္ အခ်ိဳပြဲဆက္ကပ္သည္။ ဆြမ္းေကၽြးတိုင္းမပါမျဖစ္ေသာ အရာမွာ တမၸိလိေခၚအံုးေရႏွင့္ ဒိန္ခ်ဥ္တို႔ျဖစ္သည္။ လက္ေဆးေရ၊ ေသာက္ေရႏွင့္ အံုးေရေသာက္ရေသာခြက္မွာ အထက္ေဖာ္ပါအတိုင္း ခြက္တစ္မ်ိဳးတည္းပင္။ ဒိန္ခ်ဥ္အတြက္ တစ္ခြက္စီ တစ္ပါးခ်င္းကိုလိုက္ကပ္ၿပီးေနာက္ ဒိန္ခ်ဥ္လိုက္ထည့္သည္။ ယင္းႏွင့္ေရာစားရန္ သၾကားႏွင့္ပ်ားရည္ကိုလိုက္ထည့္သည္။ အလိုရွိသလိုဘုဥ္းေပးရံုသာ။ သစ္သီးစေသာ အခ်ိဳပဲြတို႔ကိုလည္း တစ္ပါးတစ္ပဲြ သီးသန္႔ကပ္သည္။ ယင္းမွပိုတာကို ပလပ္စတစ္အိတ္ျဖင့္ ေက်ာင္းကိုထည့္လွဴေလ့ရွိသည္။ ေနာက္ဆံုးပိတ္အေနျဖင့္ ကြမ္းဗန္းကိုကပ္သည္။ တကယ့္ကို ဆြမ္းစားကြမ္းစားျဖစ္သည္။ ေဆးလိပ္ကားလံုး၀မကပ္ေပ။ သီရိလကၤာလူမ်ိိဳးမ်ား ေဆးလိပ္ေသာက္တာ အေတာ္ပင္ေတြ႕ရခဲသည္။

သီရိလကၤာကၽြန္းအႏွံ႔ ဘုရားဖူးထြက္စဥ္က သူငယ္ခ်င္းတစ္ပါး၏ ျဖစ္ပံုေလးကို အမွတ္ရမိသည္။ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မွာ ေဆးလိပ္အလြန္ႀကိဳက္တတ္ကာ ေဆးလိပ္အေၾကာင္းေျပာလွ်င္ ႏူတ္ခမ္းကို သိမ္းရသည္အထိျဖစ္သည္။ စားေသာက္ဆိုင္တစ္ခုတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္မည္ျပဳရာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားက သူ႔ေနာက္ေက်ာနံရံေပၚတြင္ကပ္ထားေသာ စာတန္းကိုထိုးျပကာ ဟားခဲ့ၾကသည္။ သူ႔မွာကားမဟားႏိူင္ေပ။ သမင္လည္ျပန္ၾကည့္ကာ မ်က္ႏွာႀကီးရွဳံ႕တြကာ ညီးတြားေလသည္။ ယင္စာတန္းမွာ “No smoking by law” “ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းကို ဥပေဒအရ တားျမစ္ထားသည္”ဟူ၏။

ကြမ္းကပ္ၿပီးေနာက္ လွဴဖြယ္မ်ားကိုဆက္ကပ္ပါသည္။ ထိုသို႔ကပ္ရာတြင္ ဆြမ္းကပ္သည့္နည္းအတိုင္း တစ္ေယာက္တစ္ခုကိုင္ကာ တန္းစီကာကပ္ၾကသည္။ မိသားစု သိပ္မ်ားေနလွ်င္ တစ္ေယာက္ကလွဴဖြယ္ကိုကိုင္ကာ လူးႀကီးေရာကေလးမက်န္ ကိုယ္စီလက္ႏွင့္ တို႔ထိေစၾကၿပီးေနာက္မွ ဆက္ကပ္ပါသည္။ ဘုရား၀တ္ျပဳရာတြင္လည္း ပန္း၊ဆီမီး၊ေရခ်မ္းတို႔ကိုလည္း တစ္ဦးတည္းမကပ္။ လူမ်ားတန္းစီကာ လက္ဆင့္ကမ္း၍ ပူေဇာ္ၾကသည္။ သဟတၳိကဒါနေျမာက္ကပ္သည္ဟုယူဆရၿပီး ညီညြတ္ျခင္းကိုလည္း ေဖာ္ေဆာင္ရာေရာက္သည္ဟုလည္း နားလည္မိပါသည္။

ထူးျခားခ်က္တစ္ခုမွာ အိမ္တစ္အိမ္တည္းတြင္ မိသားစု၀င္အားလံုး အိမ္ေထာင္က်ၿပီးသူမ်ားအားလံုးအပါအ၀င္ စုေပါင္းကာေနထိုင္ၾကျခင္းကို အမ်ားအားျဖင့္ ေတြ႕ရပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ ဆြမ္းစားၾကြရေသာ အိမ္တိုင္းလိုလိုမွာပင္ မိသားစု၀င္အမ်ားအျပား (Great family) ကို ေတြ႕ရပါသည္။ လွဴဖြယ္မ်ားဆက္ကပ္ၿပီးေနာက္ ဒုတိယပိုင္းအေနနဲ႕ တရားေတာ္နာယူ၍ ေရစက္ခြက္ကို စုေပါင္းကိုင္ကာေရစက္ခ်သည္။ ထိုေနာက္ သံဃာေတာ္မ်ားက ပရိတ္တရား ခ်ီးျမွင့္၍ အခမ္းအနားကိုၿပီးေစပါေတာ့သည္။ တခါတရံ ပရိတ္ရြတ္စဥ္ ပရိတ္ခ်ည္ၾကိဳးကို သံဃာေတာ္မ်ားကလက္ျဖင့္ကိုင္ထားသလို တရားနာပရိသတ္မ်ားကလည္း ကိုယ္စီကိုယ္ငွ လက္ျဖင့္ကိုင္ထားၾကရာ ပင့္ကူအိမ္ႀကီးသဖြယ္ျဖစ္ေနသည္။

တရားေတာ္နားယူရာတြင္ နီးရာနံရံကိုမွီကာ အမ်ိဳသၼီးမ်ားက ရဟန္းေတာ္ေတြဘက္ကို ေျခသလံုးခ်င္းထပ္ေျခဆင္းကာနာယူေလ့ရွိသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားကမူ တပလႅင္ေခြလည္းမက် ေစာင့္ေၾကာင္ထိုင္ရာလည္းမေရာက္ ဒူးႏွစ္ဖက္ကို လက္အုပ္ခ်ီထားေသာ လက္ႏွစ္ဖက္ႏွင့္ပိုက္ထားဟန္ျဖင့္ နာယူၾကသည္။ မတ္တပ္ရပ္နာသူမ်ားရွိသလို က်ဳံ႕က်ဳံ႕ထိုင္နာသူမ်ားလည္းရွိပါသည္။မိမိတို႔ဆီမွာကဲ့သို႔ ၾသကာသႏွင့္စတင္သလိုမဟုတ္ေပ။ နေမာတႆ ၃-ေခါက္ရြတ္ဆိုၿပီးေနာက္ ငါးပါးသီလေပးသည္ကိုသာေတြ႕ရပါသည္။ ေပါယ (Poya)ေခၚ ဥပုသ္ေန႔လည္း တစ္လတစ္ႀကိမ္သာရွိပါသည္။ ယင္းေန႔မ်ားကို အားလပ္ရက္မ်ား (Poya holiday)အျဖစ္ ျပကၡဒိန္မ်ားတြင္ သီးသန္႔သတ္မွတ္ထားသည္ကုိေတြ႕ရပါသည္။

                             ******************

သီရိလကၤာေရာက္ျမန္မာရဟန္းေတာ္အမ်ားစုသည္ ေကလနိယတကၠသိုလ္၏ ပါဠိႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာေလ့လာေရးဌာန (PGIPBS) တြင္သာ အမ်ားအားျဖင့္တက္ေရာက္ၾကပါသည္။ အျခား (BPU) ကဲ့သို႔ေသာတကၠသိုလ္မ်ားတြင္လည္း အခ်ိဳ႕တက္ေရာက္ၾကပါသည္။ အမ်ားစုကေကလနိယသာျဖစ္ပါသည္။ ယင္းတြင္လည္း M.Aတန္းတြင္သာတက္ေရာက္ၾက၏။ M.Aအတြက္ဒီပလိုမာတန္းလည္းရွိပါသည္။ ၀င္ခြင့္အရည္ခ်င္းမွာ အစိုးရဓမၼာစရိယ၊ အသင္းဓမၼစရိယဘြဲ႕ရႏွင့္ ဗုဒၶတကၠသိုလ္တစ္တစ္ခုခုမွ B.Aဘဲြ႕ရ သို႔မဟုတ္ ပါဠိစာေပသင္ၾကားရေသာမည္သည့္ B.Aဘဲြ႕မဆိုရပါသည္။

တစ္ႏွစ္တာသင္တန္းေၾကးအျဖစ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ-၆၀၀(USD-600) ေပးသြင္းရၿပီး၊ ေက်ာင္းအပ္လွ်င္အပ္ျခင္း USD-၂၀၀-သာသြင္းရပါသည္။ တၿပိဳင္နက္ထဲမွာပင္ စာၾကည့္တိုက္ေၾကးပါအ၀င္ မွတ္ပံုတင္ေၾကးစသည္တို႔အတြက္ ရူပီး ၂၀၀၀-ကိုလည္းသြင္းရသည္။ ယင္းေၾကးတို႔မွာ အေျပာင္းအလဲရွိပါသည္။ က်န္ေသာ USD-400 ကို စာေမးပဲြေဖာင္တင္ခ်ိန္ေရာက္မွပင္ အၿပီးသတ္သြင္းရပါသည္။

ေက်ာင္းတက္ကာလမွာ First Term, Second Term, Third Term ဟု သံုးခုရွိသည္။ ကာလတစ္ခုတြင္ ၂-လစီၾကာျမင့္ၿပီး၊ ၾကားကာလတိုင္းတြင္ ရက္၂၀-ခန္႔ ေက်ာင္းပိတ္ပါသည္။ First Term၏ ေနာက္ဆံုးအပတ္တြင္ မိမိတို႔ေရြးထားေသာ ဘာသာရပ္မ်ားကို တင္ျပရသည္။ Second Term၏ ေနာက္ဆံုးအပတ္တြင္ မိမိတို႔ အသီးသီးတင္သြင္းရမည့္ စာတမ္းမူၾကမ္းကို အၿပီးသတ္တင္သြင္းရပါသည္။ Third Term၏ ေနာက္ဆံုးရက္တြင္ စာေမးပဲြေဖာင္မ်ားကို အၿပီးတင္ရပါသည္။ ဒီဇင္ဘာလတြင္ Final-စာေမးပဲြကိုေျဖဆိုၾကရၿပီး ယင္းကာလမတိုင္မွီ သံုးပတ္အလိုခန္႔တြင္ စာတမ္းကိုေနာက္ဆံုးထားတင္ရသည္။ ထိုေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္တာ ေက်ာင္းကာလမွာ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာစတင္ၿပီး ဒီဇင္ဘာလတြင္ၿပီးဆံုးတတ္ပါသည္။

ဘာသာရပ္မွာရွစ္ခုရွိၿပီး စားေမးပဲြေျဖဆိုရာတြင္ ဘာသာရပ္သံုးခုကို တစ္ခုတည္းတြင္ ေပါင္းလိုက္ေသာေၾကာင့္ ေျခာက္ဘာသာ,သာေျဖဆိုရပါသည္။ မယူမေနရဘာသာရပ္ (Compulsory Subject) မ်ားမွာ ပံုမွန္မရွိတတ္ပါ။ ယခင္ႏွစ္က ႏွစ္ခုသာရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခု မိမိတို႔ႏွစ္တြင္မူ မယူမေနရဘာသာရပ္မ်ားမွာ ငါးခုေတာင္ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ဘာသာရပ္သံုးခုသာ ေရြးခ်ယ္ရေတာ့သည္။

ေက်ာင္းတက္၍ တစ္လခန္႔ၾကာေသာ္ ျမန္မာမကုဋေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသားသစ္မ်ား အားလံုးကို အစည္းေ၀းေခၚပါသည္။ အစည္းေ၀းတြင္ နာယကဆရာေတာ္မ်ားႏွင့္ စီနီယာေက်ာင္းသားသံဃာေတာ္မ်ားကဦးေဆာင္ကာ ယူသင္သည့္ဘာသာရပ္မ်ား၊ လိုခ်င္သည့္ဘာသာရပ္မ်ားကို အားလံုးညွိႏွိင္းကာေရြးခ်ယ္ၾကသည္။ အတည္ျပဳၿပီးေသာအခါ ေရြးခ်ယ္ထားေသာ သက္ဆိုင္ရာဘာသာရပ္ေတြအတြက္ (Topic)မ်ားေရးႏိူင္စြမ္းရွိၾကေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကိုေရြးခ်ယ္ၾကပါသည္။ ဘာသာရပ္ရွစ္ခုအတြက္ ရွစ္ပါးကအဓိကတာ၀န္ယူ၍ (Topic)မ်ားကိုေရးသားၾကရ၏။ မိမိလည္း ယခုႏွစ္အတြက္ ဘာသာရပ္တစ္ခုကို(Topic)ေရးဖို႔ တာ၀န္ယူထားပါသည္။ Topics-မ်ားေရးၿပီးေသာအခါ တာ၀န္ခံဆရာေတာ္မွတစ္ဆင့္ ေက်ာင္းသားအားလံုးကိုျဖန္႔ေ၀ရသည္။ ယင္းတို႔ကိုအဓိကအားျဖင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ေလ့လာက်က္မွတ္ရသည္။ လိုအပ္လွ်င္ က်မ္းညႊန္းမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ဖတ္ရႈေလ့လာရပါသည္။ အားလံုးမွာေစတနာထားၿပီး ညီညြတ္စြာလုပ္ေဆာင္ၾကေသာ အလုပ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။

ညီညြတ္ျခင္း၊ စြမ္းရည္မ်ားကို စုေပါင္းအသံုးခ်ျခင္း၊ ေစတနာတရားထားရွိျခင္းစေသာ အေျခခံအေၾကာင္းတရားမ်ားက သီရိလကၤာ M.Aကို လြယ္လင့္တကူဆြတ္ခူးႏူိင္ေစပါသည္။ မိမိတစ္ေယာက္တည္းအစြမ္းစႏွင့္ တစ္ႏွစ္သာတက္ရသည္ဆိုေသာ သီရိလကၤာM.Aကိုရဖို႔ရာ အေတာ္ပင္ခဲယင္းေပလိမ့္မည္။ ဤေကလနိယတကၠသိုလ္တြင္ ဥေရာပတိုက္သားမ်ားအပါ၀င္ အာရွတိုက္ႏူိင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွေက်ာင္းသားမ်ား လာေရာက္တက္ၾကသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ လြယ္ကူသလို ပညာေရးမွာလည္း ႏိူင္ငံတကာအဆင့္တန္း (International Standard) ရွိျခင္း သင့္ေတာ္ေသာေက်ာင္းစရိတ္ရွိျခင္းတို႔က ႏိူင္ငံတကာေက်ာင္္းသားမ်ားကို စဲြေဆာင္ႏိူင္ျခင္း ရွိေစေသာအဓိကအေၾကာင္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ေဒသခံေက်ာင္းသား အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း တက္ေရာက္သည္ကိုေတြ႕ရပါသည္။

ေက်ာင္းတက္ရက္ပံုမွန္အားျဖင့္ တစ္ပတ္မွာသံုးရက၊္ (Extension Class)တစ္ရက္ အားလံုးေလးရက္တက္ရသည္။ အပိုဘာသာရပ္အတြက္ တက္လိုကတက္၊ မတက္ခ်င္လည္း ရပါသည္။ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ရာေတာ့ မိမိတိုအဆင္ေျပသလိုစီစဥ္ၾကရသည္။ အမ်ားစုက လိုင္းကားစီးၾကပါသည္။ မိမိလည္း လိုင္းကားျဖင့္ပင္ေက်ာင္းတက္ပါသည္။ ျမန္းမာေက်ာင္းႏွင့္ ေကလနိယတကၠသိုလ္ကို ဘတ္၊စ၊ကားခမွာ ၁၈-ရူပီးသာေပးရသည္။ မိမိေနေသာ ေပါဂေစာ၀ိတလမ္းဆံု (Polgasowita Junction) ႏွင့္လည္း ၁၈-ရူပီးသာေပးရပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ တေန႔တာလမ္းစရိတ္မွာ အသြားအျပန္ ၃၂-ရူပီးသာကုန္က်ပါသည္။ တခါတရံ လိုင္းကားခလွဴသည္မ်ားလည္းရွိသည္။ မိမိေနရာႏွင့္ေက်ာင္းကို နာရီ၀က္ခန္႔သာစီးရပါသည္။

ထူးျခားခ်က္တစ္ခုမွာ ဘတ္၊စ၊ကားတိုင္းတြင္ သံဃာေတာ္မ်ားအတြက္ႏွစ္ခံု၊ အသက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားအတြက္ႏွစ္ခံုႏွင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားအတြက္ႏွစ္ခံုကို သီးသန္႔သတ္မွတ္ေပးထားသည္။ သံဃာေတာ္မ်ားကားေပၚတက္လာလွ်င္ လက္တို႔ကာ ေျပာေနစရာမလို။ အိပ္ေပ်ာ္ဟန္ေဆာင္တာလည္းမရွိ။ ႏွစ္ပါးထက္ပိုတက္လာပါကလည္း နီးရာလူကထေပးပါသည္။ ဤအျပဳမူမွာ ကေလးေရာလူႀကီးမက်န္ ခ်စ္စရာေကာင္းေသာ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ရပ္အျဖစ္ေတြ႕ရသည္။ ဘယ္ေလာက္ပင္ကားက်ပ္ေနပါေစ လက္မွတ္ေရာင္းမအားလွ်င္ ဒရုိင္ဘာကိုယ္တိုင္ သံဃာေတာ္မ်ားေနရာရေအာင္ စီစဥ္ေပး၏။ တက္လာသည္ႏွင့္ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလိုလုပ္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ သံဃာေတာ္မ်ားက ကားကိုတားလွ်င္ ေက်ာ္ေမာင္းျခင္း ေမာင္းေျပးျခင္းထံုးစံမရွိေပ။ ကားတံခါးေပါက္ႏွင့္အတည့္ ရပ္ေပးေလ့ရွိသည္။ ေျပာမယံု ၾကံဳဖူးမွပင္လက္သင့္ခံရေတာ့သည္။

ဤယဥ္ေက်းေသာစရိုက္ကို ငါးႏွစ္အရြယ္ကေလးဘ၀ကတည္းက သံမႈိနဲ႔ရိုက္သလို စြဲေနေအာင္ တနဂၤေႏြေက်ာင္း(Sunday school)မ်ားကသင္ေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အစိုးရက ေက်ာင္းေနအရြယ္ေရာက္လာသူတိုင္း မတက္မေနရ အထူးသတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းခ်က္တစ္ရပ္လည္းျဖစ္ေလသည္။ ယင္းမွာလည္း ပညာေရးအဆင့္ (Level) အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၿပီး အခမဲ့ပညာေရးစနစ္လည္းျဖစ္သည္။ တန္းေက်ာင္းပညာေရးႏွင့္လည္း အခြင့္ေရးတန္းတူ အလုပ္အကိုင္တန္းတူရရွိပါသည္။သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ဆရာ/ဆရာမမ်ားက ဦးေဆာင္ကာ အခမဲ့သင္ေပးၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး အစိုးရကေမးခြန္းထုတ္စစ္ေဆးျခင္းျဖစ္သည္။

ထူးျခားေသာျမင္ကြင္းတစ္ခုလည္းရွိပါေသးသည္။ ယင္းမွာ လမ္းဆံုလမ္းခြတိုင္းရွိ ေဗာဓိေညာင္ပင္ေအာက္တြင္ ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ကိုဖူးေတြ႕ရျခင္းပါ။ ေဗာဓိပင္မွာလည္းအေတာ္ေပါၿပီး ေနရာအႏွံ႕ဆိုသလိုေပါက္သည္။ ေပါက္သည့္အပင္တုိင္းကို ခုတ္ထစ္ျခင္းမျပဳၾက။ ဥဒၵိႆေစတီအျဖစ္ျဖင့္ အေလးအျမတ္ျပဳၾကသည္။ ေနာက္တစ္ခုမွာ သီဟုိဠ္သားတို႔သည္ ပါဏာတိပါတကံကို အထူးပင္ေစာင့္ထိမ္းၾကသည္ကိုေတြ႕ရသည္။

ထိုေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းမႈဟူေသာ ေပတံတစ္ေခ်ာင္းကို တိုင္းတာနည္းမ်ားစြာရွိပါသည္။ ကိုယ္နည္းနဲ႔ကိုယ္ သင့္ေလွ်ာ္သည္သာ။ လူ႔သဘာ၀အရ အႀကိဳက္ျခင္းမတူႏိူင္ေသာ္လည္း သင္ခန္းစာယူသင့္ေသာအရာကိုမူ မည္သူထံမွျဖစ္ေစ ယူရမည္သာျဖစ္သည္။ ထင္းရွားေသာ သာဓကမ်ားစြာကို ဗုဒၶစာေပေတြထဲမွာလည္းမ်ားစြာေတြ႕ရသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ပ်ားေကာင္သည္ မိမိအလိုရွိေသာ၀တ္ရည္ကို ပန္းႏွင့္၀တ္မႈံကိုမထိခိုက္ေစပဲရယူသကဲ့သို႔ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္လည္း ပစၥည္းေလးပါးကို အလွဴရွင္တို႔ထံမွအလွဴခံရာတြင္ ဤနည္းအတုိင္း က်င့္သံုးရမည္ဟု ျမတ္စြာဘုရားကမိန္႔ေတာ္မူခဲ့သည္။ ဤကဲ့သို႔ေသာဥပမာ မ်ားစြာရွိပါသည္။ နိမ့္က်သည္ဟုသတ္မွတ္ထားေသာ တိရစၧာန္မ်ားထံကေတာင္ သင္ခန္းစာမ်ားကိုယူရေသးလွ်င္ လူသားခ်င္းအဖို႔ အထူးေျပာေနစရာမလိုေတာ့ပါ။

အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ပညာေရးကိုေစာစီးစြာေက်ာခိုင္းရသူမ်ား အသက္ ၅၀-၆၀ ေက်ာ္မွ ေက်ာင္းျပန္တက္ေနသူမ်ားကိုလည္းေတြ႔ရပါသည္။“ပညာလိုအိုသည္မရွိ”ဆိုသည္မွာ မွန္လွေပသည္။ အဆိုပါ တစ္ေၾကာ့ျပန္ေက်ာင္းသားႀကီးမ်ားမွာ ေလာကအေရး မိသားစုအေရးကို ထိုက္သင့္သေလာက္ ေက်ပြန္ေအာင္ထမ္းေဆာင္ၿပီးမွ မိမိတို႔၏ မဆံုးေသးေသာ ပညာေရးကိုဆက္လက္သင္ယူၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆရာႀကီးတစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ခ်ဖူးသည္မွာ “လူတစ္ေယာက္သည္ အသက္-၂၀၀ေနရၿပီး၊ ထိုအႏွစ္-၂၀၀လံုးလံုး သင္ယူေနရရင္ေတာင္ ျပည့္စံုႏိူင္မည္မဟုတ္”ဟူ၏။ မိမိအဖို႔ေတာ့ ဤျမင္ကြင္းက သိပ္မထူးဆန္းလွ။ ရန္ကုန္-ဗုဒၶတကၠသိုလ္တြင္ လြန္ခဲ့ေသာေလးႏွစ္ခန္႔ကပင္ ကိုယ္တိုင္ေတြ႕ျမင္ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ တိုးတက္သည္ဟူေသာ သရုပ္သကန္ကို ရုပ္၀တၳဳတစ္ခုတည္းႏွင့္ တိုင္းတာလွ်င္ မည္သည့္အခါမွ ၿပီးျပည့္စံုလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။

                             ********************

အရွင္ဥတၱမာနႏၵ (ေကလနိယတကၠသိုလ္)

၏

                                                  သူတို႔ေလွ်ာက္ေသာလမ္းမွ