ရွစ္မ်က္ႏွာပရိယတၱိစာသင္တိုက္ (သရက္ၿမိဳ႕): ၂၀၁၁-ေန႔စဲြမ်ား

သီတင္းသီလ ေစာင့္ၾကေသာခါ

အပိုင္း-၂

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဥပုသ္ယူျခင္း သို႔မဟုတ္ သီလေဆာက္တည္ျခင္းကို ေတာႏွင့္ၿမိဳ႕အရပ္မ်ားမတူ အနည္းငယ္ကဲြျပားသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ တစ္လလွ်င္ ေလးသီတင္း၊ လဆန္း ၈-ရက္၊ လျပည့္ေန႔၊ လဆုပ္ ၈-ရက္ႏွင့္ လကြယ္ေန႔မ်ားတြင္ ဥပုသ္ေစာင့္သည့္ ရက္မ်ားကေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတူသည္။

ဥပုသ္ေန႔မတိုင္ခင္ တစ္ရက္အလိုေန႔ကို အဖိတ္ေန႔ဟု ေခၚသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာၿမိဳ႕ေနလူမ်ားက ထိုအဖိတ္ေန႔မတိုင္ခင္ တစ္ရက္ ကိုပင္ ေတာအဖိတ္ဟုသံုးၿပီး၊ ဥပုသ္ေန႔မတိုင္ခင္ တစ္ရက္ကိုမူ ၿမိဳ႕ဖိတ္ ဟုေခၚၾကသည္။ စာေရးသူသိရသေလာက္မူ ေတာအရပ္မ်ားတြင္လည္း ဥပုသ္ေန႔မတိုင္ခင္ တစ္ရက္ကိုသာ အဖိတ္ဟုသံုးၿပီး၊ ထိုမတိုင္ခင္ တစ္ရက္ကို အဖိတ္လို႔သံုးသည္ကို မေတြ႕ဘူး၊ မၾကားဘူးပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံ႐ွိ အခ်ိဳ႕ေသာ ေတာအရပ္ေဒသမ်ားတြင္ ဥပုသ္ေန႔ မေရာက္ခင္ အႀကိဳေန႔ေခၚ အဖိတ္ေန႔တြင္ ႐ြာဦးဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းသားႏွစ္ေယာက္တို႔သည္ မနက္ဖန္သည္ ဥပုသ္ေန႔ ျဖစ္ေၾကာင္း ႐ြာသူ႐ြာသားမ်ား သိေစရန္ တစ္ဇြန္းဆန္ခံ ထြက္ေလ့႐ွိသည္။ တစ္ဇြန္းဆန္ဆိုသည္မွာ တစ္အိမ္လွ်င္ ဇြန္းႏွင့္တစ္ဇြန္း ဆန္ကိုေလာင္းလွဴ ၾကသည့္အတြက္ တစ္ဇြန္းဆန္ခံထြက္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ အခ်ိဳ႕လည္း ႏို႔ဆီဘူးျဖင့္ ေလာင္းလွဴၾကသည္။ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က ေတာင္းတစ္လံုးကိုထမ္းကာ က်န္တစ္ေယာက္က ေၾကးစည္ကိုတီးလွ်က္ ႐ြာတြင္းတြင္ လွည့္လည္ျခင္းျဖစ္သည္။

ေတာေနလူအမ်ားစုသည္ တစ္ေနကုန္တစ္ေနခမ္း မိမိတို႔၏ လယ္၊ယာထဲတြင္သာ အခ်ိန္ ကုန္ေသာေၾကာင့္ ယေန႔ဘာေန႔ဆိုတာကို သိပ္မသိၾက။ နံက္ဆယ္နာရီခန္႔တြင္ ႐ြာဦးေက်ာင္းမွ ေန႔ဆြမ္းခံ ထြက္ရန္ တုန္းေခါက္ေသာအခါျဖင့္သာ ေန႔မ်ားကိုမွတ္သားၾကေလသည္။ တုန္းေခါက္ရာတြင္ အစဦးတြင္ တစ္နာရီလွ်င္ တစ္ခ်က္ႏႈန္းျဖင့္ ဆယ္ခ်က္ေခါက္ၿပီးေနာက္၊ ခပ္ျမန္ျမန္ေခါက္သည္။ ထိုေနာက္မွ ေျဖးျဖးခ်င္း ေန႔အလိုက္ အခ်က္အေရတြက္ကို ေခါက္ရသည္။ ဥပမာ တနဂၤေႏြေန႔ဆိုလွ်င္ တစ္ခ်က္၊ တနလၤာဆိုလွ်င္ ႏွစ္ခ်က္-စသည္ျဖစ္သည္။

မၾကာေသးခင္ကာလမ်ားအထိ ေတာအရပ္ေဒသသည္ ကိုယ္ပိုင္နာရီ႐ွိခဲသည္။ အိမ္မွာလည္း နာရီမ႐ွိ။ တစ္မိသားစုလံုးေပါင္းမွ လက္ပတ္နာရီတစ္လံုးတစ္ေလေတာင္ မ႐ွိတတ္ပါ။ ျပကၡဒိန္မွာလည္း ႐ွား႐ွားပါးပါး။ ေက်ာင္းမွ နာရီထိုးသံတို႔ျဖင့္သာ အခ်ိန္ကိုသိ႐ွိၾကသည္။ အမ်ားစုမွာ တစ္ဇြန္းဆန္ ထြက္ျခင္းျဖင့္ မနက္ဖန္သည္ ဥပုသ္ေန႔ျဖစ္ေၾကာင္းသိၾကသည္။

ေနကိုၾကည့္ျခင္းျဖင့္လည္း ဘယ္အခ်ိန္႐ွိၿပီဆိုတာကိုလည္း ခန္႔မွန္းသိၾကသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွ လည္း နံက္ေျခာက္နာရီမွစတင္ကာ ညေနေျခာက္နာရီအထိ မပ်က္မကြက္ တစ္နာရီထိုးတုိင္း တုန္းေခါက္ ခ်ိန္ဆို တုန္းေခါက္၍ ထိုးစည္ထိုးခ်ိန္ဆို ထိုးစည္တီးျခင္းျဖင့္ ေတာေနလူထုအား အခ်ိန္ကိုသိေစသည္။ အဆုိပါ ထိုးစည္သံႏွင့္ တုန္းေခါက္သံတို႔သည္ အေတာ္ေ၀းေ၀းအရပ္ထိ ၾကားႏိုင္သည္။ အေတာ္လွမ္းသည့္ ေတာေတာင္ထဲတြင္ ယာလုပ္သူမ်ားအဖို႔လည္း မိမိ႐ြာမွ နာရီထိုးသံကိုမၾကားရေစကာမူ အျခားတစ္႐ြာမွ နာရီထိုးသံကို ၾကားရသည့္အတြက္ ေန႔အခ်ိန္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သိပ္ျပႆနာမ႐ွိလွ။

ျမန္မာ့အသံကေန ဥပုသ္ေန႔မတိုင္ခင္တစ္ရက္တြင္ ယေန႔အဖိတ္ေန႔ျဖစ္ေၾကာင္း ေနာက္တစ္ေန႔ တြင္ ဥပုသ္သီတင္းသီလ ေဆာက္တည္လိုသူမ်ားအတြက္ ဥပုသ္ေန႔ျဖစ္ေၾကာင္း ႀကိဳတင္ေၾကျငာေလ့ ႐ွိသည္။ သို႔ရာတြင္ နာရီေတာင္မွ တစ္႐ြာလံုးမွ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္သာရွိေသာ ေတာအရပ္မ်ားအဖို႔ ေရဒီယို ႐ုပ္ျမင္သံၾကားတို႔မွ ထုတ္လႊင့္ခ်က္သည္ ဘယ္သို႔သိႏိုင္ပါမည္နည္း။ ထိုေၾကာင့္ ေတာေန လူတို႔ဘ၀တြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းသည္ ရင္ေသြးငယ္တို႔ပညာေရး၊ ကုသိုလ္ေရးတို႔အတြက္သာမက ေန႔စဥ္ဘ၀အတြက္ပါ အေရးပါလွသည္။

ေတာေနလူမ်ားသည္ တစ္ဇြန္းဆန္ခံထြက္သည္ကို ၾကားသိၿပီး ေနာတစ္ေန႔တြင္ ေက်ာင္းသြားကာ ေအးေအးေဆးေဆး ဥပုသ္ေစာင့္လိုေသာေၾကာင့္ ႏြားစာမွစ၍ ဥပုသ္ေန႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္သည္မ်ားကို ႀကိဳတင္လုပ္ေဆာင္သည္။ နံက္ ၇-နာရီခန္႔တြင္ လူႀကီးသူမမ်ားမွစ၍ အ႐ြယ္စံု ေက်ာင္းသို႔ေရာက္လာၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ေတာအရပ္ေဒသမ်ားတြင္ လူငယ္လူ႐ြယ္မ်ားသည္ အခါႀကီး ရက္ႀကီးမ်ားမွလဲြလွ်င္ ဘုရားသြားေက်ာင္းတက္ လုပ္ခဲသည္ကုိေတြ႕ရသည္။ ဥပုသ္ေစာင့္ေအာင္ ေက်ာင္းသို႔လာခဲ့သည္။ မိဘမ်ား ေက်ာင္းကိုေအးေအးေဆးေဆး သြားႏိုင္ေအာင္ လူငယ္မ်ားက လုပ္ငန္းခြင္ ကို သြားၾကျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

ေက်ာင္းသို႔သီလယူလာေသာအခါ ဆြမ္းဆန္၊မုန္႔ပဲသြားရည္စာ၊ လယ္ယာထြက္သီးႏွံ စသည္မ်ားကို လွဴဖြယ္ပစၥည္းမ်ားအျဖစ္ ယူေဆာင္လာေလ့႐ွိသည္။ ၀တၳဳေငြမ်ားလည္း လွဴဒါန္းေလ့႐ွိသည္။ အခါအား ေလ်ာ္စြာ ဥပုသ္သည္အမ်ားကို စားစရာေန႔လည္စာ စသျဖင့္ လွဴဒါန္းသည့္ အလွဴ႐ွင္မ်ားလည္း႐ွိသည္။

နံက္ ၈-နာရီခန္႔တြင္ ဆရာေတာ္မွ သီလေပးပါသည္။ သီလယူၿပီးေနာက္ အခ်ိဳ႕လည္း အိမ္ျပန္ ၾကသည္။ အခ်ိဳ႕မွာမူ ေက်ာင္းမွာပင္က်န္ရစ္ၿပီး တစ္ေနကုန္ေအာင္ ေက်ာင္းတြင္ေနၾကသည္။ အိမ္ျပန္သူတို႔ ကမူ ေက်ာင္းတြင္းဥပုသ္ယူသည္ဆိုၿပီး အိမ္ျပန္ေရာက္လွ်င္ လယ္ခင္ယာခင္းကို သြားသူလည္းသြားသည္။ ယင္းကို တစ္ထုိင္ဥပုသ္ဟုလည္း ေခၚၾကေသးသည္။ ထိုသူေတြကေတာ့ ညစာကိုလည္းစားၾကသည္။ ေက်ာင္းမွာက်န္ရစ္သူမ်ားအတြက္မူ မိမိတို႔အိမ္အသီးသီးမွ ေန႔ဆြမ္းလာပို႔ေပးသည္။ ေက်ာင္းကလည္း ေကၽြးပါသည္။ ထိုသူတို႔သည္ တစ္ေနကုန္ေအာင္ မိမိဘာသာ ပုတီးစိပ္ေနေလ့႐ွိၿပီး ညေနေစာင္းမွ အိမ္ကိုျပန္ၾကသည္။ ယခုအခါတြင္မူ ေန႔လယ္ပိုင္းတြင္ တရားထိုင္ျခင္းမ်ားကိုလည္း လုပ္လာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ၿမိဳ႕အရပ္မ်ားတြင္မူ နံက္ ၈-နာရီခန္႔တြင္မွ ေက်ာင္းသို႔ေရာက္လာၾကသည္။ လွဴဒါန္းဖြယ္ရာ အျဖာျဖာတို႔ကိုလည္း ကိုယ္ႏွင့္တစ္ပါတည္း ယူေဆာင္လာၾကသည္။ အခ်ိဳ႕မွာမူ မိမိအိမ္ကို ဆြမ္းခံၾကြသည့္ ဦးဇင္း၊ ကိုရင္တစ္ပါးပါးထံမွာပင္ သီလယူလိုက္ၾကသည္။ အမ်ားစုမွာ ပုတီးစိပ္ၿပီး ကိုယ့္တရားကိုယ္ ႏွလံုးသြင္းေနေလ့႐ွိသည္။ သီရိလကၤာတြင္မူ ဆြမ္းခံၾကြသည့္အေလ့ မ႐ွိေတာ့ေသာေၾကာင့္ ဥပုသ္သီလ ေဆာက္တည္လိုသူမ်ား ေက်ာင္းသို႔သာလာေရာက္ၾကရသည္။

ၿမိဳ႕အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ ေတာအရပ္မွာကဲ့သို႔ အဖိတ္ေန႔တြင္ တစ္စံုတစ္ရာႏိႈးေစာ္သည့္ အစဥ္လာမ႐ွိပါ။ ဥပုသ္ေန႔ကိုလည္း အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္သိႏိုင္ေလသည္။ အခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ လျပည့္၊လကြယ္ေန႔မ်ားႏွင့္ အခါႀကီး ရက္ႀကီးမ်ားတြင္ ေစ်းမ်ားကို ပိတ္ေပးေလ့႐ွိသည္။ သီရိလကၤာတြင္မူ ဥပုသ္(ေပါယ)ရက္တိုင္းႏွင့္ ဘာသာေရး ပဲြေတာ္ရက္တိုင္းတြင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံး႐ွိ ႐ံုးမ်ား၊ေက်ာင္းမ်ားကို ပိတ္ေပးေလ့႐ွိၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သႀကၤန္ကာလ တစ္ခုတည္းတြင္သာ ထိုကဲ့သို႔ျပဳလုပ္သည္။ က်န္သည့္ ရက္ျမတ္မ်ားတြင္ ကိုယ့္ေဒသႏွင့္ကုိယ္ ပိတ္သည္လည္း႐ွိ၍ ဖြင့္သည္လည္း႐ွိသည္။

ဆက္ပါဦးမည္............။

ေမတၱာျဖင့္-

အ႐ွင္ဥတၱမာနႏၵ (ေပရာေဒနိယတကၠသိုလ္)